در این تاپیک ما خدایان و دین ایران را در بازه 612 ق.م ( نابودی آشور ) تا ورود اسلام بررسی میکنیم .
این که ثنویت دین ایرانی چیست ؟ ارکان دینی ؟ باورهایی که سبب ایجاد فرقه هایی مانند قبادیان ، مزدیکان ، کنوستیکیان و .... ؟ فروهر چیست ؟
دلایل ثنویت ؟ و....
منتظر اولین سوال از جانب شما عزیزان هستیم تا بحث را آغاز کنیم .
سلام
توی این تاپیک خدایان و الهه های ایران رو معرفی می کنیم !
- - - - - - - - - به دلیل ارسال پشت سر هم پست ها ادغام شدند - - - - - - - - -
میترا معروف ترین ایزد در میان ایزدان ایرانی است .و دلیلش هم تا اندازه ای به گسترش و محبوبیت میترائیسم در امپراتوری روم است . واژه ی اوستایی میژه به معنی : پیمان ، قرارداد ، قول و قرار است . در یشت 10 ، مهر یشت ، میترا ناظر بر انسان ها و اعمال ، توافق ها و قراردادهای آنهاست . او انسانها را به راه راست (اشه) هدایت می کند و آنها را از حمله در امان نگاه می دارد . در مقام ایزد کنترل کننده ی نظم کیهان – یعنی شب و روز و تغییرفصول – با آتش و خورشید در پیوند است و سرانجام هم در ایران و هم در هند به عنوان ایزد خورشید شناخته شده :
" نخستین ایزمینوی که پیش از خورشید فنا ناپذیر تیز اسب در بالای کوه هرا برآید ، از آنجا (مهر) بسیار توانا تمام منزلگاه هان آریایی را بنگرد .(یشت 10 ، 13 )یکی از خصوصیات متعدد میترا مفهوم داوری است : او وفاداران را حفاظت و پیمان شکنان را مجازات می کند . او در این زمینه با جنگجویان پیوند دارد ، و سوار برگردونه ای است که اسبان سفیدی آن را به حرکت در می آورند .او نیزه ای سیمین دارد ، زره زرین می پوشد و مسلح به تبرها و خنجرهای زرین است . دارای دشت های پهن است .کسی که از کلام راستین آگاه است ، زبان آوری که دارای هزار گوش است ، خوش اندامی که دارای هزار چشم است . بلند بالایی که در بالای برج پهن ایستاده ، زور مندی که بی خواب پاسبان است .
★★
آتر(آذر)
آتر (آتش) در آئین زردشت ، فرزند اهوره مزدا است مردم می بایت گوشت را به عنوان قربانی به آتش تقدیم کنند ، و در همان حال دسته ای از گیاه مقدس برسم را در دست داشته باشند .هر خانه ای می بایست محلی برای قربانی کردن داشته باشد و نیایش گزاران در مقابل آن بتوانند بگویند :
... ای آتش ، فرزند اهوره مزدا ، تو شایسته ی آن هستی که برایت قربانی و به درگاهت نیایش کنند ؛ باشد که قربانی و ستایش مردم را در خانه ی آنها بپذیری . (آتش نیایش 7 )
★★
خب، من دقیقا نمیدونم چکاری باید اینجا انجام داد. اما من اطلاعات کوتاهی در مورد فروهر میگذارم تا با این نماد آشنا بشیم و بعد در موردش بحث کنیم.
"فـُروهـَر" یا "فـَروَهـَر" و یا نام اصلیِ آن "فـَرَه وَهَر" (Farahvahar) در اصل نام آریاییِ روح در زبان عربی است. بیش از چهار هزار و پانصد سال پیش، زمانی که تقریبا تمام اقوام کره ی زمین سرگرم بت پرستی بودند و تمام وجود انسان را فقط و فقط همین کالبد خاکی و فانی می دانستند، درست در همین زمان، آریاییانِ باستان اعتقاد داشتند انسان غیر از کالبد خاکی دارای روح بوده و پس از مرگ، این روح از بدن فانی جدا شده و به جای دیگری رفته و به زندگی اش ادامه می دهد، آریاییان این منزلگاهِ پس از مرگِ روح را "اَختران" می نامیدند. نامی که آریایی ها برای آنچه که ما امروز بدان روح می گوییم انتخاب کرده بودند "فَرَه وَهَر" بود، و قدمت ساخت نشان "فره وهر" به بیش از چهار هزار سال پیش باز می گردد. و جالب اینجاست که اعتقاد آریاییان به وجود "فره وهر" (روح) به پیش از زایش زرتشت بزرگوار باز می گردد، و این خود جای بس افتخار است. سنگ نگاره های شاهنشاهان هخامنشی در کاخهای پرسپولیس و سنگ نگاره های شاهنشاهان ساسانی همه حکایت از آن دارد.
به عقیده ی آریاییان، "فره وهرها" هر ساله در ماه فروردین به زمین آمده و برکات آسمانی با خود می آوردند، و روز سیزدهم فروردین دوباره به آسمان بر می گشتند، پس آریایی ها شبِ آخرین چهارشنبه ی سال را به بالای تپه ها رفته و با روشن کردن آتش مراسم باشکوهی را برگذار می کردند و به استقبال "فره وهرها" می رفتند (چهارشنبه سُهران)، سپس در روز سیزدهم فروردین برای بدرقه ی فره وهرها به دشتها رفته و جشن بر پا می کردند (سیزده بدر).
مفهوم نشان "فره وهر"
1- چهر ی یک پیرمرد( سر این نگاره)
قرار دادن چهره یک پیرمرد سالخورده در این نگاره اشاره به شخص نیکوکار و یکتاپرستی دارد که رفتار و ظاهر مرتب و پسندیده اش سرمشق و الگوی دیگر مردمان بوده است و دیگران تجربیات وی را ارج می نهادند. بنابراین قرار دادن چهره ی یک پیرمرد به عنوان سرِ نگاره نشان از خرد و تجربه ی پیرمرد دارد.
2- دست راست پیرمرد
دست راست نگاره به سوی آسمان دراز شده است که اشاره به ستایش و پرستش "دادار هستی اورمزد" خدای واحد ایرانیان دارد، که زرتشت در 4000 سال پیش آنرا به جهان هدیه نمود، و عجیب آنجاست که پیش از زرتشت، آریاییان به وجود "فره وهر" (روح) و "اهورَ" (خدا) اعتقاد داشته اند.
3- حلقه ای که در دست چپ پیرمرد است
چنبره ای (حلقه ای) در دست چپ نگاره وجود دارد که نشان از عهد و پیمانی است که بین انسان و اهورا مزدا بسته می شود و انسان باید خدای واحد را ستایش کند و همیشه در همه امور وی را ناظر بر کارهای خود بداند. مورخین حلقه های ازدواجی که بین جوانان رد و بدل می شود را برگرفته شده از همین چنبره می دانند و آنرا یک سنت ایرانی می دانند که به جهان صادر شده است. زیرا زن و شوهر نیز با دادن چنبره (حلقه) به یکدیگر پیمانی را با هم امضا نموده اند که همیشه به یکدیگر وفادار بمانند.
4- بالهای نشان فره وهر
بالهای کشیده شده در دو طرف نگاره اشاره به تندیس پرواز به سوی پیشرفت و ترقی در میان انسانهاست و در نهایت امر رسیدن به اورمزد دادار هستی خدای واحد ایرانیان است.
5- سه ردیف پر بر روی بالهای فره وهر
سه قسمتی که روی بالها به صورت طبقه بندی شده قرار گرفته است اشاره به سه دستور جاودانه پیر خرد و دانش جهان "اشو زرتشت" دارد که بعدها به نشان اضافه شد. که بی شک می توان گفت تا میلیونها سال دیگر تا جهان در جهان باقی باشد این سه فرمان پا برجاست و همیشه الگو و راهنمای مردمان جهان است. این سه فرمان که روی بالهای فروهر نقش بسته شده همان کردار نیک، گفتار نیک و پندار نیک ایرانیان است. بالهای "فره وهر" برای پرواز، پیشرفت و تعالی انسان به سوی اهورا مزدا از این سه ردیف پر تشکیل شده و بالهای انسان تنها با حمایت این سه ردیف پر (کردارنیک، گفتارنیک، پندارنیک) توانایی پرواز و پیشرفت را دارد.
6- حلقه ای که کمر پیرمرد را دربرگرفته است
در میان کمر پیرمرد ایرانی یک چنبره (حلقه) بزرگ قرار گرفته شده است که اشاره به "دایره روزگار" و جهان هستی دارد که انسان در این میان قرار گرفته است و مردمان موظف شده اند در میان این چنبره روزگار روشی را برای زندگی برگزینند که پس از مرگ روحشان شاد و قرین رحمت و آمرزش الهی قرار بگیرد.
7- دو سر حلقه که به پایین آویزان گشته است
دو رشته از چنبره (حلقه) به راست (خیر) و چپ (شر) کشیده شده است که نشان از دو عنصر باستانی ایران دارد. یکی سوی راست و دیگری سوی چپ. نخست "سپنته مینو" که همان نیروی الهی اهورا مزدا است و دیگری "انگره مینو" که نشان از نیروی شر و اهریمنی است. انسان در میان دو نیروی خیر و شر قرار گرفته است که با کوچکترین لرزشی به تباهی کشیده می شود و نابود خواهد شد. پس اگر از کردار نیک، گفتار نیک، پندار نیک پیروی کند همیشه نیروی سپنته مینو در کنار وی خواهد بود و او به کمال خواهد رسید و هم در این دنیا نیک زندگی خواهد کرد و هم در دنیای پسین روحش شاد و آمرزیده خواهد بود.
8- قسمت دم که سه ردیف پر دارد
قسمت دم نیز همانند قسمت بالها به سه ردیف پر تقسیم شده. انتهای لباس پیرمرد سالخورده باستانی ایران به صورت سه طبقه بنا گذاشته شده است که اشاره به کردار نیک، گفتار نیک و پندار نیک دارد. پس تنها و زیباترین راه و روش نیک زندگی کردن و به کمال رسیدن از دید "اشو زرتشت" همین سه فرمان است. که دیده می شود امروز جهان تنها راه و روش انسان بودن را که همان پندارهای زرتشت بوده است را برای خود برگزیده است و خرافات و عقاید پوچ را به دور ریخته است.
منبع: Monaseb :: مناسب ترین ها
نام امروزی | نام اوستایی | نام فارسی باستان | نام فارسی میانه | شرح |
---|---|---|---|---|
ناهید | - | آناهیتا (Anāhitā) | آناهید (ANĀHĪD) | ایزدبانوی آب و باران و باروری است. «اَرِدوی سورا آناهیتا» (Arədvī Sūrā Anāhitā) ایزد معروف زرتشتی است که سورا بمعنای نیرومند و آناهیتا بمعنای ناآلوده (پاک و بیآلایش) است. همچنین آناهیتا همتای ایرانی آفرودیت، الههٔ عشق و زیبایی در یونان به شمار میرود. |
مِهر | میثره (Miθra) | میترا (Mitra) | - | از کهنترین ایزدان ایرانی و هندی پیش از ظهور زرتشت است. |
ایندرا | - | - | - | ایزد جنگاوری. در اوستا برابر با دیو آمده است. |
آذر | آتَر (ātar) | - | - | آتش. ایرانیان به چهار آخشیج (عنصر) آب، باد، خاک و آتش توجه بسیار داشتند و آنها را میستودند. در این میان آتش بیش از سهدیگر این آخشیجها در میان ایرانیان جای داشت. |
بهرام | ورثرَینه (Vərəθraγna) | - | وَرَهران (Warahrān) یا وَهران (Wahrān) | ایزد پیروزی. |
وای | وایو (Vāyu) | - | - | ایزد باد. |
تیر | تیشتریه (Tishtrya) | - | تیشتر (Tishtar) | ایزد نگهبان باران |
هوم | هئومه (Haoma) | - | - | نام نوعی شراب که که به ویژه در میان روحانیان ایرانی پیش از دوران زرتشت به کار میرفت. |
اینم من یافتم گفتم بد نیست بزارم((31))
منبع:wikipedia
اهورامزدا خدای خوبیها و برادر دوقلوی اهریمن -خدای بدیها- است. زردتشتیها اهورا مزدا را میپرستند و معتقدند که او زمین را به عنوان میدان مبارزه اش با اهریمن ساخته است. اهورامزدا هم چنین پسری به نام اتر (Atar) دارد که با هیولای آسمان که اژدها (ریشهٔ لغت اژدها که اکنون به معنی هیولا به کار میرود همین اژدهاست) نام دارد میجنگد و او را در کوهی بلندی زندانی میکند. گرچه که سرنوشت اینگونه است که او روزی فرار میکند و در صدد نابود کردن نسل بشر بر میآید. اهورا مزدا معنای مولا(اهورا) و سرور دانا(مزدا) را میرساند.روی هم اهورا مزدا خدای یکتا و سرور ایزدان دیگر است.اهورامزدا خدای ویژه آیینهای ایرانی است که از همه آنها نام آشناتر برای مردم دین زرتشت است. بر پایه باورهای کهن زروانی و دیگر دینهای پس از آن چون مانوی گری اهورامزدا و اهریمن هردو زاده زروان خدای زمان بودند.جهان عرصه جنگ این دو برادر است ولی سرانجام چیرگی با اهورا مزداست.نام اهورامزدا به گونههای اهوره مزدا؛اورمزد و هرمز نیز نوشته و گفته شده است.
★★
اَردویسوره اَناهیتا» Ardavi – Sura Anāhita ایزدبانوی آب و باران و باروری در مذاهب ایران باستان ، ایزدبانوی ایرانی بسیار برجستهای است كه نقش مهمی در آیینهای ایرانی دارد و پیشینهی ستایش و بزرگداشت این ایزد بانو در فرهنگ ایرانی به دورههای پیش از زرتشتی در تاریخی ایران میرسد . آناهیتا ،اَناهید یا ناهید در پارسی به معنای دور از آلودگی است . ناهید شکل پارسی امروزی از نام «آناهیت» در پارسی میانه و «آناهیتا» از پارسی باستان آمده است . معنی آن «نا آلوده» (یعنی پاک یا بی آلایش) و یا «ناخشمگین» (یعنی آرام و با آرامش) است . هر دو معنی میتواند درست باشد چون «هیتا» هردو معنی «آلوده» و «خشمگین» را داراست . در بعضی منابع ذکر شده «اهیته» به معنی آلودگی و «ا» پیشوند نفی بوده که به دلیل وجود دو حرف مشابه «ا» ، حرف ربط «ن» بین آن دو آمده: ا + اهیته = اناهیته = اناهیتا
بخش بزرگی در کتاب اوستا به نام «آبان یشت» (یشت پنجم) که یکی از باستانیترین یشتهاست به این ایزدبانو اختصاص دارد . در این یشت او زنی است جوان ، خوشاندام ، بلندبالا ، زیباچهره ، با بازوان سپید و اندامی برازنده ، كمربند تنگ بر میان بسته ، به جواهر آراسته ، با طوقی زرین بر گردن ، گوشواری چهارگوش در گوش ، تاجی با سد ستارهی هشتگوش بر سر ، كفشهایی درخشان در پا ، با بالاپوشی زرین و پاچینی از پوست سگ آبی .
اَناهید گردونهای دارد با چهار اسب سفید . اسبهای گردونهی او ابر ، باران ، برف و تگرگ هستند .