آیا بتمن برترین ابرقهرمان تاریخ است؟

شاید دیگر نیازی به معرفی این قهرمان تاریک نداشته باشیم! او برترین کارآگاه جهان است. او شوالیه تاریکی است. او جنگجوی شنل‌دار است.

او بتمن است!

از او همواره به عنوان یکی از برترین ابرقهرمانان تاریخ کمیک یاد شده است. اما آیا او واقعا لیاقت این همه القاب را دارد؟ کسی که با لباسی به شکل خفاش به جنگ خلافکاران می‌رود! چه چیز جذابی در او وجود دارد؟ مثل این می‌ماند که کسی با لباس کرکس به مبارزه با شرارت بپردازد! چه چیز هایی او را خاص کرده اند؟ با وجود قهرمانانی مانند سوپرمن‌‌‌(Superman) چرا اصلا کسی باید سراغ بتمن برود؟ سوپرمن میتواند بتمن را مانند یک حشره نابود کند! سوپرمن دارای قدرتی است که میتواند یک لشکر را نابود کند او میتواند حتی زمان را به عقب برگرداند!

اما چرا داستان برعکس میشود؟ چرا بعضی وقت ها حتی سوپرمن هم از بتمن شکست می‌خورد؟ چرا هر روز بر محبوبیت این ابرقهرمان افزوده میشود؟ اصلا مگر یک خفاش چقدر میتواند جذاب باشد؟

جالب است بدانید که بتمنی که الان میشناسیم با بتمنی که حدود ۷۶ سال پیش خلق شد فرق اساسی دارد! بتمنی که این روز ها در کمیک ها میبینیم اصلا آن چیزی نیست که باب کین(Bob Kane) خلق کرد! این بتمن درواقع تحت تکامل های بسیاری قرار گرفته تا توانسته است به شوالیه تاریکی تبدیل شود.

شخصیت بتمن و حتی داستان هایش بسیار تاریک تر شده اند. برای مثال بتمنی که آدام وست(Adam West) در سریال تلویزیونی بتمن بازی کرد با بتمنی که کریستن بیل(Christian Bale) در فیلم شوالیه تاریکی بازی کرد از هیچ نظر قابل مقایسه نیستند!

حتی دشمن های بتمن هم بسیار تاریک تر شده اند! در سریال تلویزیونی بتمن جوکر تقریبا فردی دزد بود که فقط هنگام دزدی هایش جوک میگفت! جوکری که اکنون میشناسیم بسیار متفاوت و پلید‌تر و تاریک‌تر از آن جوکر است!

اگر شما خودتوتو بیشتر از یک انسان بسازید و خودتان را وقف یک هدف مطلوب بکنید و اگر آن ها نتوانند جلوی شما را بگیرند آنگاه شما به یک چیز کاملا متفاوت تبدیل می‌شود!

به یک افسانه!

جمله ی بالا را به یک شکل دیگر هم میتوان خواند: اگر شما(طراحان) بتمن را بیشتر از یک مرد معمولی جلوه دهید و او را وقف یک هدف(رسیدن به جامعه ای آرمانی بدون ظلم) بکنید و اگر آن ها(مخالفان بتمن) نتوانند جلوی شما را بگیرند آن گاه او کاملا تبدیل به یک افسانه میشود!

این دقیقا همان کاری است که از وقتی بتمن بوجود آمد تا الان روی بتمن انجام شده است و بتمن بی شک تبدیل به یک افسانه شده است. او به آن چنان عمق داستانی و شخصیتی دست پیدا کرده است که حتی بعضی از دشمن هایش مانند سولومون گراندی(Solomon Grundy) دیگر خیلی به داستان های او نمیخورند! بتمن به ابرقهرمانی تبدیل شده که حتی میتواند در دنیای واقعی هم وجود داشته باشد! اصلا یکی از دلایلی که بتمن را از دیگر ابرقهرمان ها جدا میکند سبک واقع‌گرایی در توصیف اوست.

چندین و چند دلیل بتمن را از بقیه‌ی قهرمان ها جدا میکند که در ادامه به بررسی آن ها می‌پردازیم:

بتمن دارای هیچگونه قدرت ابرانسانی نیست. او نه میتواند بر جاذبه غلبه کند و نه میتواند بسیار سریع حرکت کند و نه حتی میتواند از دیوار عبور کند. اگر از ارتفاع سقوط کند می‌میرد و اگر به سمت او شلیک شود آسیب ‌می‌بیند. درواقع بتمن دقیقا مثل ما آسیب پذیر است!

حتما از خودتان می‌پرسید: این دیگر چه جور ابر قهرمانیست؟ او هیچ کار خارق‌العاده ای نمی‌تواند انجام دهد!؟

اما بتمن با بقیه‌ ی قهرمان ها یک فرق اساسی دارد و آن هم خاستگاه بتمن است! او دقیقا از خود مردم است و از بین مردم به پا خواسته است. او فقط یک شهروند گاتهام است که دیگر نمی‌تواند ظلم و فساد را در گاتهام(Gotham) تحمل کند و همچنین شجاعت آن را داشته است که به مبارزه با بدی بپردازد. او تحت تاثیر هیچ نیروی ماورایی قرار نگرفته و هیچ فرق اساسی با ما ندارد. بتمن همان روح جنگجوی ماست! در واقع بتمن نماد یک انقلاب در ظلم و فساد است.

شاید عجیب باشد ولی یکی از چیزهایی که بتمن را از دیگر قهرمانان جدا می‌کند نداشتن هیچ قدرت خارق‌العاده‎‌ای است!

پس چه اتفاقی می‌افتد که بتمن حتی میتواند لیگ عدالت(Justice League) را هم شکست دهد؟ دلیل آن هم این است که بتمن دارای قدرت روحی فوق‌العاده‌ای است و حتی اگر شکست بخورد برمی‌خیزد و بالاخره پیروز میشود. یک جورایی می‌توانیم بگوییم که هیچکدام از دشمنان او نمی‌تواند در مقابل روحیه‌ و استقامت بتمن مقاومت کنند!

برخلاف بعضی از قهرمانان دیگر مانند سوپرمن که بعضی وقت ها دچار لغزش های شدیدی شده اند, بتمن هیچگاه درمقابل بدی تسلیم نشده است. برای مثال سوپرمن جوکر را به خاطر کشتن لویس لین و نابود کردن متروپلیس به طرز وحشتناکی کشت.

به عنوان یک نماد من می‌توانم فساد ناپذیر و جاودان باشم!

بتمن فقط یک انسان یا یک ابر قهرمان نیست. نام او فراتر از این حرف ها رفته است.او تبدیل به یک نماد شده است.

نماد خفاش که برای هر گروه معنای خاصی دارد. برای خلافکاران نماد ترس و وحشت و برای مردم نماد امید است! برای مثال در کمیک بازگشت شوالیه تاریکی دیدیم که بعضی از مردم نماد بتمن را بر روی صورتشان نقاشی کرده بودند و می‌خواستند مانند بتمن با فساد مبارزه کنند. نماد بتمن هنگامی که که بین(Bane) گاتهام را در فیلم شوالیه تاریکی برمی‌خیزد تصرف کرده بود به مردم امید می‌داد. این نماد واقعا او را از بقیه‌ی قهرمان ها جدا میکند و یک نوع برتری برای او محسوب می‌شود.

نمی‌توان بتمن را در گروه انسان های خوب یا بد قرار داد! او یک شوالیه سفید نیست که با اسبش بیاید و همه را نجات دهد. در واقع قدرت او از تاریکی وجودش نشات می‌گیرد.

شوالیه تاریکی کسی است که دقیقا برعکس دشمنانش از جنبه‌ی تاریک وجودش به بهترین شکل استفاده کرده است و آن را به سمت خوبی سوق داده است. او کابوس بدکاران است! هیچ کسی از خلافکاران نمی‌خواهد با بتمن روبرو شود چون اگر این اتفاق بیفتد حداقل بلایی که سر آن ها می‌آید شکستن استخوان هایشان است!

بتمن نسبت به دیگر قهرمانان خیلی خشن تر است و جالب است که روش او بیشتر هم نتیجه می‌دهد.

در اعماق وجود بتمن همان بروس وین جوان وجود دارد. پسر بچه‌ای که والدینش را جلوی چشمش کشتند و او را در دنیایی تاریک رها کردند. بتمن کوهی از درد و رنج است. ما شاید با دیدن خود بتمن متوجه این موضوع نشویم اما همواره در درون او میدان مبارزه‌ای برپاست! جنگی بین تاریکی و روشنایی! که خوشبختانه بخش روشن بتمن که همان بروس وین جوان است همیشه پیروز میشود! می‌توانیم یکی از دلایلی که بتمن دارای این‌چنین قدرت روحی بالایی است را پدر او توماس وین(Thomas Wayne) بدانیم. او مسیر درست را به پسرش نشان داد و او را به سمت روشنایی ببرد.

یکی دیگر از نقاط قوت بتمن در مقابل بقیه‌ی قهرمان ها شخصیت پیچیده‌ی اوست. او نه خوب و نه بد است! او ترکیبی متعادل از خیر و شر است!

شاید دردناک ترین صحنه‌ای که ممکن است برای یک بچه رخ دهد کشته شدن والدین اوست. این دقیقا اتفاقی است که برای بروس وین افتاد! او شاهد کشته شدن پدر و مادرش در گاتهام بود.

آغاز داستان بتمن شدن بروس وین همین واقعه‌ی دردناک است! اصلا اگر این اتفاق نمی‌افتاد دیگر بتمنی هم وجود نداشت. این‌چنین شروع افسانه‌ای به داستان‌های بتمن بسیار کمک کرده است. یکی دیگر از دلایلی که می‌‌توان داستان های بتمن را تا این حد عمیق کرد منشا آن‌ها است! متاسفانه در داستان های همه‌ی قهرمان‌ها نمی‌توان این‌چنین سرآغاز قوی پیدا کرد.

خیلی وقت‌ها آموزگار ما یکی است اما درس‌هایی که یاد می‌گیریم متفاوت هستند!

این‌چنین اتفاقاتی فقط دو نوع نتیجه دارند. نتیجه‌ی خوب و نتیجه‌ی بد!

تبدیل شدن بروس وین به بتمن و تبدیل شدن آن مرد مرموز به جوکر به‌خاطر یک اتفاق و روز بد بوده است اما بروس وین توانست از این بحران درس بهتری نسبت به جوکر یاد بگیرد و تبدیل به آدم خوبه بشود و به همین خاطر است که می‌گویند مرز بین دیوانگی و منطق فقط یک تار مو است!

بهتر است از همین اول بگویم که کسی در دنیای دی سی وجود نداشته است که بتمن نتواند او را شکست دهد! هر کسی که تا حالا با شوالیه تاریکی درگیر شده است بالاخره شکست خورده است! البته مواقعی هم بوده که بتمن شکست خورده مثل زمانی که بین کمر او را شکست یا سوپرمن او را نابود کرد!

اما بتمن یک جنگجوی واقعی است. او به بیشتر هنر های رزمی کاملا مسلط است. اصلا شاید کسی به ندرت بتواند با مهارت های رزمی او مقابله کند! او همچنین یک شکارچی حرفه‌ای است و می‌تواند چندین نفر را حتی بدون آنکه دیده شود به راحتی از پای در آورد. دشمنان انسان او نمی‌توانند خیلی برای او مشکل ایجاد کنند. حتی کسانی با مهارت های رزمی بالا مانند دف استروک(Deathstroke) یا راس‌ الغول(Ra’s al ghul) هم نتوانسته اند جلوی بتمن را بگیرند.

بتمن دارای وسایل بسیاری است و هر وسیله‌ای را هم که بخواهد می‌تواند به واسطه‌ی پول و هم‌چنین دوستان خود مانند لوشس فاکس(Lucius Fox) بسازد.

وقتی وارد جنگ با بتمن می‌شوید مثل این می‌ماند که وارد بازی شطرنج با یک نابغه‌ی شطرنج می‌شوید. میتوان قدرت اصلی بتمن را هوش خارق‌العاده‌ی او دانست. او برای همه چیز و همه کس نقشه دارد و همیشه راهی برای پیروز شدن پیدا می‌کند. او با این که فقط یک انسان است می‌تواند حتی ابرقهرمانانی مانند سوپرمن,گرین لنترن(Green Lantern) و حتی واندروومن(Wonder Woman) را هم شکست دهد و به این دلیل او از دیگر قهرمانان برتر است.

یکی دیگر از ویژگی های جذاب بتمن هویت مخفی اوست. در روز او شاهزاده‌ی گاتهام, بروس وین میلیونر می‌باشد اما در شب او جنگجوی شنل‌دار, بتمن می‌باشد!

بتمن فقط دارای یک هدف است و تمام زندگی خودش را وقف آن هدف کرده است. فرقی نمی‌کند که شب یا روز باشد, بروس وین در لباس بتمن یا در لباس میلیونر گاتهام باشد او همواره در حال مبارزه با جرم و جنایت است. آقای وین هیچگونه نیاز مالی ندارد و راحت می‌تواند به ساختن گاتهام در راهی که دوست دارد بپردازد. او به لطف پولش می‌تواند با شهردار یا هر مقامی رابطه داشته باشد. همانطور در بسیاری از مواقع دیده‌ایم که شرکت وین چگونه به ساخته شدن شهر و گسترش عدالت پرداخته است. در کل این هویت مخفی بسیار به بتمن کمک کرده است. البته یکی دیگر از قهرمانانی که دارای این هویت مخفی ارزشمند و هم‌چنین دارای پول کافی است الیور کویین(Oliver Quinn) است که ما او را به عنوان گرین ارو(Green Arrow) می‌شناسیم.

پس یکی دیگر از خصوصیات بسیار مهم بتمن که او را نسبت به بیشتر قهرمانان برتری می‌دهد همین هویت مخفی او یعنی بروس وین پول‌دار است!

تنها چیزی که بتمن را از دیوانگی جدا میکند تنها قانون او یعنی نکشتن است. به قول آلفرد:

بتمن هر شب روی مرزی بین دیوانگی و عقلانیت راه می‌رود!

تنها چیزی که باعث می‌شود بتمن مانند جوکر در پرتگاه دیوانگی سقوط نکند همین قانون او است. او هیچ وقت جوکر را به‌خاطر بلا‌هایی که سرش آورده نمی‌کشد! تنها دلیلی که باعث می‌شود که بتمن در‌مقابل کسانی مانند جوکر, دو چهره یا پنگوئن کنترل خودش را از دست ندهد و تبدیل به فردی مثل آن‌ها شود همین محدودیتی است که شوالیه تاریکی برای خودش در‌ نظر گرفته است.

شاید منفور‌ترین فرد برای بتمن جو چیل(Joe Chill) باشد او کسی است که پدر و مادرش را کشته است اما بتمن هیچگاه به جان او سوقصد نکرده است و نخواهد کرد. در مقابل بتمن کسانی مثل سوپرمن و گرین ارو قرار دارند که بار ها از عمد آدم کشته‌اند. حتی فرض کردن این که بتمن آدم بکشد هم ترسناک است چون یکی از برترین قهرمان های تاریخ می‌تواند یکی از برترین افراد شرور تاریخ شود!

این قانون یکی از دلایل اصلی است که بتمن را از بقیه‌ی قهرمان ها جدا می‌کند.

هیچ چیز نمی‌تواند جلوی بتمن را بگیرد! اگر او خواسته‌ای دارد باید حتما به آن برسد. هیچ چیز جلو دار او نیست! او حتی حاضر است برای نجات دادن دنیا جان خود را هم از دست بدهد. در بسیاری از مواقع دیده‌ایم که بتمن تیر خورده یا مجروح شده اما باز هم او به راه خود ادامه داده است و بالاخره پیروز شده است. او از نظر روحی غیر قابل شکست است.

بتمن در راه هدف اصلی خود یعنی عدالت از هیچ چیزی فروگذار نیست. او گلوله و زخم را بر توقف ترجیح می‌دهد. او حاضر است در راه تلاش برای عدالت بمیرد اما تسلیم نشود.

گاتهام غرق در تاریکی شده بود. دیگر هیچ امیدی برای نجات گاتهام نبود تا اینکه سر و کله‌ی شورشی شنل‌پوش پیدا شد. از آن موقع به بعد همه‌ چیز تغییر کرد! امید در آن شهر تاریک ریشه افکند! تاریکی بوسیله‌ی نور از بین رفت و روح مردم بیدار شد!

بتمن به نوعی احیا‌دهنده‎ی دوباره‌ی گاتهام بود او توانست دوباره بال‌های شکسته‌ی گاتهام را درست کند تا گاتهام بر فراز عدالت به پرواز دربیاید. او به مردم یادآوری کرد که حتی در بدترین شرایط هم باید امید داشت و نباید دست از تلاش برای چیزی که درست است برداشت.

او توانست مردم را در پس گرفتن شهرشان از دست فساد راهنمایی کند و تبدیل به یک رهبر قدرتمند برای گاتهام و یک هشدار دهنده برای کل دنیا شود.

وقتی که بروس وین تازه به بتمن تبدیل شده بود آن‌چنان هم در گاتهام محبوب نبود! در اوایل حتی جیمز گوردون هم با او مخالف بود و پلیس ها برای دستگیری او دست به کار شده بودند. هیچ کسی اصلا باور نداشت که بتمنی هم در گاتهام وجود دارد! آن موقع نه رابین و نه هیچ‌کسی نبود که به بتمن کمک کند. او تنهای تنها بود! او مجبور بود تنها به جنگ جرم و جنایت برود و همه هم کار های او را پوچ می‌دانستند چون فکر می‌کردند گاتهام در مرداب فساد غرق شده است.

اما او تسلیم نشد و به راه خود ادامه داد تا جایی که توانست امید را به شهرش برگرداند و ریشه‌ی جرم و جنایت را برافکند.

بتمن یک خفاش کاملا محافظه کار است! او حواسش به همه‌ چیز است و از هیچ چیزی غفلت نمی‌کند. جالب است بدانید که او بر روی نقاط ضعف همه‌ی اعضای لیگ عدالت تحقیق و کار کرده است تا اگر روزی آن‌ها به انسان‌های بد تبدیل شوند بتواند جلوی آن‌ها را بگیرد و این بتمن را نسبت به بقیه برتری می‌دهد.

همانطور که قبلا گفتیم هوش فوق‌العاده بتمن نیروی اصلی او حساب می‌شود و گویا او از این قدرت خود کاملا استفاده می‌کند.

درست است که بتمن مبارزه‌اش را تنها با آلفرد شروع کرد اما در طول راه یارانی بسیار وفادار پیدا کرد. او یارانی مانند باربارا گوردون(بت‌گرل),جیمز گوردون و انواع و اقسام رابین ها پیدا کرد تا در کنار او بجنگند! هیچ کدام از ابر قهرمان‌ها این چنین تیم کامل و قدرتمندی برای مبارزه با بی‌عدالتی ندارند. این تیم حتی می‌تواند بعد از بتمن هم راه او را ادامه دهد.

یکی از بهترین نقاط قوت بتمن دشمنان اوست. وجود دشمنانی مانند دوچهره,پنگوئن,مترسک و از همه مهم تر جوکر زمینه‌ی خلق داستان‌هایی مانند شوخی مرگبار(The Killing Joke) یا هالووین طولانی(The long Halloween) را برای بتمن فراهم کرده است. شاید بتوان گفت که هیچکدام از قهرمانان تاریخ دشمنانی مانند دشمنان بتمن نداشته اند! اما مهم ترین عاملی که بتمن را برتری می‌دهد وجود دشمنی به نام جوکر است!

یکی از دلایلی که بتمن این قدر می‌تواند شخصیتی عمیق و مفهومی داشته باشد وجود شخصیت جوکر است. او کاملا بتمن را کامل می‌کند. او دقیقا نقطه‌ی مخالف بتمن است. در کل فلسفه‌ی جوکر دقیقا مقابل فلسفه‌ی بتمن قرار می‌گیرد. وجود ابرشروری پلید مانند جوکر واقعا داستان‌های بتمن را نسبت به دیگر داستان‌ها متمایز می‌کند. وجود برترین ابرشرور تاریخ در کنار برترین ابرقهرمان تاریخ واقعا زیباست!

جمع‌ بندی: دنیای ابرقهرمان‌ها دنیای جالبی است! در این دنیا هر چیزی ممکن است, از پرواز گرفته تا سفر در زمان! هر کاری را که بخواهیم می‌توانیم در آن انجام دهیم. اما باید قبول کنیم که آن دنیا یک دنیای کاملا خیالی است!

در کل انسان ها علاقه شدیدی به کارهایی که نمی‌توانند انجام دهند دارند! مانند بدنی از فولاد یا حرکت فوق سریع. اما چون نمی‌توانند فعلا این کار ها را در جهان واقعی انجام دهند پس رو به تخیل می‌آورند و با آوردن ایده هایشان بر روی کاغذ نیاز های خود را ارضا می‌کنند. آن ها با خلق شخصیت‌هایی مانند بتمن و سوپرمن و فلش آرزوهای خودشان را برآورده می‌کنند. البته یک هدف سیاسی هم پشت کمیک ها وجود دارد که به بحث ما مربوط نمی‌شود.

برای مثال هدف از خلق شخصیتی مانند سوپرمن خلق مردی غیر قابل شکست است که بتواند همه‌ی مردم را بدون هیچ مشکلی نجات دهد یا هدف از خلق شخصیتی مثل سایبرگ(Cyborg) برآورده کردن آرزویی است که در آن انسان بتواند با استفاده از ماشین ها کار های خارق‌العاده انجام دهد.

اما اگر کمی دقیق شویم می‌بینیم که شخصیت بتمنی که این روز ها در کمیک ها می‌بینیم هیچ قدرت خارق‌العاده‌ای ندارد پس هدف از خلق او چیست؟

منطقی به نظر می‌رسد که فکر کنیم هدف از خلق بتمنی که اخیرا در دنیای کمیک ها می‌بینیم این باشد که انسان‌ها دیگر قدرت مبارزه با ظلم و فساد را در خود نمی‌بینند پس می‌خواهند به خودشان یادآوری کنند که کسی که باید این دنیا را نجات دهد کسی از بین آن‌ها است. پس دلیل اینکه چرا بتمن فقط یک انسان معمولی می‌باشد مشخص می‌شود و این فلسفه در طرح شخصیت بتمن او را ممتاز و برتر می‌کند چون او برای اهداف بسیار والاتری بوجود آمده است.

البته نظر هر کسی بسیار محترم است و ما هم به نظر شما کاملا احترام می‌گذاریم اما باتوجه به دلایلی که آورده‌ایم قطعا و بدون هیچ شکی می‌توانیم بگوییم که بتمن برترین شخصیت کمیک تاریخ است!