دانشمندان مقاله ای منتشر کرده اند که احتمال اکتشافاتی توسط برخورددهنده بزرگ هادرونی(LHC) مطرح کرده که ممکن است دستاورد عظیم پیشین آن، یعنی بوزون هیگز را از درجه اهمیت ساقط سازد و تارنمایی از مینی سیاهچاله ها، جهان های موازی و ابعاد بالاتر کیهان را آشکار سازد.
نویسنده با اشاره به توان مشاهده مینی سیاهچاله ها توسط برخورد دهنده هاردونی می افزاید که در کنار اهمیت شگرف، چنین یافته ای ممکن است حتی مواردی مهمتر از این را نیز حاصل سازد. برخی ایده های نظری در فیزیک، همچون فرضیه جهان های چندگانه، تخیل عامه را مسحور خود نموده اند. میر فیضل (Mir Faizal) استاد دانشگاه واترلو گفت:« وقتی مردم به چندجهانی می اندیشند، تفسیر جهان های چندگانه مکانیک کوانتومی را تصور می کنند، که هر امکانی در آنها تحقق می یابد. این قابل آزمایش نیست و بنابراین نه فلسفه است و نه علم.» اما فیضل گونه ای آزمایش قابل درک از جهان های موازی را ارائه میدهد، وی افزود:« منظور ما جهان های واقعی در ابعاد بالاست. با امکان جریان یافتن گرانش از جهان ما به ابعاد بالاتر، چنین مدلی با مشاهده ی مینی سیاهچاله ها توسط LHC، قابل آزمایش خواهد بود.»این ایده که جهان می تواند با مینی سیاهچاله ها پر شده باشد، جهت توضیح معماهایی چون ‘ماهیت ماده تاریک’ ارائه شد. اما انرژی مورد نیاز جهت ایجاد چنین اجرامی به تعداد ابعاد آن جهان بستگی دارد. در یک جهان چهار بُعدی معمولی، این مینی سیاهچاله ها نیاز به ’۱۰ تریلیارد ترا الکترون ولت’ (۱۶^۱۰ TeV) انرژی – ۱۵ برابر ظرفیت LHC – دارند. از طرفی نظریه ی ریسمان ها (String theory) ده بُعد – که ۶ تای آنها قابل تجربه نیستند – را پیشنهاد می کند. تلاشها جهت مدلسازی چنین جهانی نشان می دهد که انرژی مورد نیاز جهت تشکیل مینی سیاهچاله ها بسیار کمتر بوده، تا آنجا که برخی دانشمندان معتقدند می بایست تاکنون توسط LHC مشاهده شده بودند.فیضل و همکارانش معتقدند که مدل های بکار رفته در پیش بینی انرژی سیاهچاله ها در جهانی ۱۰ بُعدی، تغییر شکل کوانتومی فضا-زمان را – که تغییر کوچکی در گرانش ایجاد می کند – لحاظ نکرده اند. این مقاله با تأکید بر کوچکی قابل ملاحظه انرژی سیاهچاله ها نسبت به جهان چهار بُعدی، آن را ۱۱٫۹ TeV – چیزی حدود ۲ برابر تمامی آزمایشات امکان پذیر کنونی – می داند.برخورد دهنده بزرگ هادرونی جهت ۱۴ ترا الکترون ولت طراحی شده، اما هم اکنون تا ظرفیت ۵٫۳ ترا الکترون ولت قابل بهره برداری است. پس تا دستیابی به حداکثر ظرفیت این وسیله، هیچ پاسخی قطعی نخواهد بود. چنین کشفی می تواند تغییر شکل ریزمقیاس فضا-زمان، وجود ابعاد بالاتر، جهان های موازی درون هم و نظریه ی ریسمان ها را اثبات کند. همچنین یافتن سیاهچاله هایی در چنین سطوح انرژی، تفسیر تیم پژوهش از نظریه جدید در خصوص رفتار سیاهچاله ها موسوم به ‘رنگین کمان گرانش’ (gravity’s rainbow) را به اثبات خواهد رساند. جزئیات بیشتر این پژوهش در Physics Letters B منتشر شده است.
منبع: phys.org
ترجمه: حامد احدی / سایتbigbangpage.com
جهان ده بعدییییییییییییییییییییییییی؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ هان؟ یعنی چه مدلی؟((113))
ویییییییییی خیلی سخت شد!!!
خدایا خود را به تو سپردیم با اون جهان 10 بعدی بالا تر از کیهانت...
یه سوال جهان خودمون چهار بعده قابل تجربه است! طول عرض ارتفاع، چهارمی زمانه؟
ما تو همین چهار بعدیش موندیم
با ده بعدیش میخوایم چی کار کنیم....؟؟؟؟؟((77))
@Ajam 80372 گفته:
یه سوال جهان خودمون چهار بعده قابل تجربه است! طول عرض ارتفاع، چهارمی زمانه؟
آره برادر من.
خب با خوشحالی اعلام میدارم من نشستم کامل خوندمش ولی خب طبق معمول چیز زیادی نگرفتم!!
و اما سوالام:
1.ماده تاریک چی بود؟؟(آشناس یکم! نمیدونم قبلا پرسیدم یا نه؟!)
2. دقیقا نگرفتم الان میخوان چیکار کنن این ملت؟ میخوان مینی سیاهچاله رو مثلا تو جهان چهار بعدی ما شبیه سازی کنن؟؟(این چیزی بود ک من گرفتم!)...که به چی برسن اونوخ؟!
3.این دستگاهی ک گف چی بود؟ چیکار میکنه؟(برخورد دهنده ی هاردونی!)
4.نظریه رنگین کمان گرانش؟!!
همین دیگ! متشکر!((200))
مرسی بابت مطلب خیلی خوب بود.
فقط یه سوال.
مینی سیاه چاله چه ربطی به رمز ماده ی تاریک داره؟
سیاهچالهها از ماده ی تاریک درست شدن یا بهتر بگم چون سیاهچالهها نور رو هم جزب میکنن میگن که اونا از مادهی تاریک ساخته شدن.
البته توضیحم افتضاح بود درک میکنم. خودم هم همینقدر بیشتر نمیدونم...
ینی اصن عاشق همتونم ک فقط عادمو ضایه میکنین!!هیشکی جوابمو نداد!
همین کارارو میکنین ک ادم میره عقده ای میشه بعدش معتاد میشه بعدشم میشه انگل اجتماع!
خب دیگ خودم راه افتادم دنبال جوابا((231)) و با زحمت فراوون پیداشون کردم! ((200))اینجام میذارم!
1.ماده تاریک چی بود؟؟(آشناس یکم! نمیدونم قبلا پرسیدم یا نه؟!)
یه توضیح کوتاه!:
در اخترشناسی و کیهانشناسی، مادهای فرضی است که چون از خود نور یا امواج الکترومغناطیسی منتشر یا بازتاب نمیکند، نمیتوان آن را مستقیما” دید، اما از اثرات گرانشی موجود بر روی اجسام مرئی، مثل ستارهها و کهکشانها، میتوان به وجود آن پی برد.
2. دقیقا نگرفتم الان میخوان چیکار کنن این ملت؟ میخوان مینی سیاهچاله رو مثلا تو جهان چهار بعدی ما شبیه سازی کنن؟؟(این چیزی بود ک من گرفتم!)...که به چی برسن اونوخ؟!
خب و اما این سوال!چیزی ک من با خوندن سایت های مختلف فهمیدم اینه که اینا میخوان برای اثبات نظریه هایی مثه نظریه های ابعاد بالا،ریسمان، و نظریه رنگین کمان گرانشی(که میگ گرانش میتونه در ابعاد بالاتر جریان پیدا کند!)رو ثابت کنند! به این صورت ک اگر اینا بخوان مینی سیاهچاله هارو در 4 بعد ما تولید کنند به انرژی خیلی زیادی احتیاج دارند که خیلی بیشتر از انرژی ای هست که این lhc میتونه تولید کنه!ولی اگر ابعاد اضافی وجود داشته باشند انرژی کمتری لازمه!ک اگر اینطور باشد یعنی گرانش به نحوی بین ابعاد جریان داره!
(مثلا پیش بینی میشه ک مینی سیاهچاله میتونه در سطوح انرژی بین 9.5 ترا الکترون ولت در 6 بعد و همچنین 11.9 ترا الکترون ولت در 10 بعد شکل بگیره!!!)
ولی خب بهرحال تا الان lhc سیاهچاله ای رو ثبت نکرده پس فعلا نمیشه ابعاد بالا رو تایید کرد(هوم!)
3.این دستگاهی ک گف چی بود؟ چیکار میکنه؟(برخورد دهنده ی هاردونی!)
این یکیو حوصله ندارم بنویسم...طولانی بود!!((231))((200))
4.نظریه رنگین کمان گرانش؟!!
و خب این! اونطور ک من فهمیدم این نظریه، نظریه نسبیت عام انیشتن رو اصلاح میکنه!"بر اساس نظریه نسبی عام انیشتن اجرام پرجرم موجب تاب برداشتن فضا زمان میشوند.به طوری ک هر چیزی ک درون آن در حرکت است(از جمله نور!)مسیری منحنی را طی خواهد کرد.فیزیک استاندارد میگوید این مسیر نباید به انرژی ذرات درحال حرکت از میان فضا زمان وابسته باشد اماااا در ایده ی گرانش رنگین کمانی این اتفاق رخ میدهد!"
"در واقع نظریه ی گرانش رنگین کمانی می گوید فضا-زمان بر اساس انرژی ذرّات مختلف به آن ها گرانش متفاوتی را اعمال می کند و به همین دلیل طیف های مختلف نور هم به دلیل داشتن فرکانس های متفاوت و درنتیجه دارا بودن سطح انرژی های متفاوت ، اثرات گرانشی متفاوتی را از سوی فضا-زمان دریافت و تجربه می کنند."
همین دیگ! متشکر!((200))
و اگ جاییو اشتب برداشت کردم ممنون میشم درستشو بم بگین!
@shiny 80430 گفته:
ینی اصن عاشق همتونم ک فقط عادمو ضایه میکنین!!هیشکی جوابمو نداد!
همین کارارو میکنین ک ادم میره عقده ای میشه بعدش معتاد میشه بعدشم میشه انگل اجتماع!
خب دیگ خودم راه افتادم دنبال جوابا((231)) و با زحمت فراوون پیداشون کردم! ((200))اینجام میذارم!
و اگ جاییو اشتب برداشت کردم ممنون میشم درستشو بم بگین!
من هی میخواستم اونایی که میدونستمو برات بنویسم بعد گفتم خود محمد میاد توضیح میده که نیومد((200))شرمنده.