ماهيت اصلي موسيقي رپ به جوانان سياه و اقشار تحتاني در جوامع غرب تعلق دارد و از آمريکا سرچشمه گرفته است و به نوعي شورشگران سراسر جهان را تحت تاثير قرار داده است. موسيقيRAP از تکامل اشکال ديگري از موسيقي سياهان در محله هاي فقيرنشين برانکس نيويورک و تا حدودي هارلم شکل گرفته است. اين محلات، نقطه تمرکز گروه هائي از سياهان است که سالها پيش تحت شرايط فلاکت بار اقتصادي مجبور به مهاجرت از ايالات جنوبي به شهرهاي بزرگ نظير نيويورک شدند.
اواخر دهه 1960، وقتي که آمريکا زير ضربه مبارزات انقلابي در کشورهاي تحت سلطه اش، خصوصا ويتنام، قرار داشت و انقلاب چين نيز بر شورشگران و انقلابيون در ايالات متحده تاثير گذاشته بود در شهرهاي بزرگ آمريکا تضادهاي طبقاتي ميان سياه با بورژوازي امپرياليستي و پايه هاي اجتماعي به حدت و شدتي فوق العاده رسيده بود. بين محلات فقير نشين سياه با ساير نقاط شهر نيويورک، چيزي شبيه به خط مرزي وجود داشت که هر از چندگاهي درگيري هايي ميان دسته هاي متشکل سفيدهاي نژاد پرست و پليس از يک طرف با گروه هاي بزرگ و متشکل جوانان سياه رخ مي داد. به اين ترتيب. به واسطه فشارهاي طبقاتي خاص در اين جوامع گروه هايRAP از دل همين تشکلات شورشي شکل گرفته و فعاليت هاي خود را آغاز کردند.
علاوه بر اين موسيقيRAP از تکامل اشکال ديگري از موسيقي سياهان در همان محله هاي فقيرنشين برانکس نيويورک و تا حدودي هارلم نيز نشات گرفته است. شايد جالب باشد بدانيد که اين محلات، نقطه اصلي تمرکز گروههاي سياهان است که سالها تن به مهاجرت دادند و کار در مزارع خود را به قصد ورود به دنياي مدرن و پر تلاطم شهرنشينان نيويورکي ترجيح دادند.
اما اگر به ريشه ها و منابع اصلي اين موسيقي باز گرديم به غرب آفريقا و سرودهاي ستايش ساوانا مي رسيم. در نيجريه و گامبيا نيز تک خوان هائي وجود دارند که طنزهاي اجتماعي را بشکل ترانه و نقالي اجرا مي کنند و اين بسيار به رپ امروزي شبيه است. اما آنچه که ما به عنوان موسيقيRAP از آن ياد مي کنيم در واقع از محل تلاقي توده مهاجر جزاير کارائيب با توده سياه به دست آمده است.
يکي از نکات بارز که موسيقي رپ را از ساير رشته ها جدا مي کند نحوه گفتار و اشعار آن است. با توضيحات ارائه شده در واقع کلام موسيقي RAP را بايد با بحر طويل مقايسه کرد. در اين شيوه کلمات تقريبا به صورت صحبت هاي عادي ادا مي شوند، و ضربي قوي آن را همراهي مي کند. انقطاع ها و برگشت ها در نحوه نواختن ضرب و صداي خراش گونه اي که با تبديل صفحه گرامافون به يک آلت موسيقي ايجاد شده، تحرک را شنونده بر مي انگيزد.
در اينجا قسمتي از نخستين ترانه RAP اعتراضي که از معروفيتي بين المللي برخوردار گشته و "پيام" نام دارد را مي خوانيم. اين ترانه از آثار "گرند مستر فلش" و گروه "فوريوس فايو" است. اين ترانه حکايت شرايط نابسامان طبقه هاي فقيرنشين جامعه است. «دستم را بروي اسلحه ام مي فشارم، چرا که قصد جانم را کرده اند مرا هل ندهيد، ديگر جان به لبم رسيده، مي کوشم به سيم آخر نزنم، اينجا درست مثل يک جنگل است و بعضي وقتها تعجب مي کنم که چگونه مي توان جان سالم بدر برد».
در همان سال هاي نخستين شکل گيري رپ با دخالت قدرتمندان، هدفهاي سياسي و اجتماعي گروه هاي سياهپوست، دستخوش نوعي تحريف گرديده و در نتيجه به ابزاري در دست سياستمداران و صيهيونيسم تبديل شدند.
در طول مدتي که رپ شکل مي گرفت، عناوين مختلفي از اين نوع موسيقي توسط موزيسين ها بوجود آمد که با پيوستن خوانندگان معروفي به اين گروه موسيقي رپ طرفداران زيادي را به خود جلب و جذب نمود. در ايران نيز اين سبك موسيقي در حال پيشرفت است است و در بين قشرجوان جامعه طرفداران زيادي يافته است.
تاریخچه ی رپ فارس
تاریخچه ی رپ پارسی
حدود 10 سال پیش موسیقی رپ به آسیا رسید و برای اولین بار در ایران به صورت گروه های زیر زمینی شکل گرفت و یک نو جوان 13-14 ساله شروع به خواندن این موسیقی به سبک غربی کرد و کم کم با مخلوت کردن دو سبک در سن 17 سالگی سبکی متفاوت را ساخت ولی بدبختانه این سبک به زبان فارسی جذابیت زیادی نداشت و به طو ر کلی چون رپ به زبان فارسی مانند حرف زدن عادی بود هیچ جذابیتی نداشت وبه این ترتیب این نو جوان که حسن صباح نام داشت از این پس شروع به خواندن به زبان آمریکایی کرد و در سن 18 سالگی به آمریکا سفر کرد و گروهی به نام (poyzanas spot) تشکیل داد و سبک راک ن لو رپ را به مردم آمریکا شناساند وبعد به ایران باز گشت وبا پسری حدودا هم سن وسال خودش به نام سروش لشگری آشنا شد که وی هم به رپ علاقه داشت و ادم های زیادی را دور خود جمع کرده بود که دو تن از این افراد مهرک و هژیر بودند.سروش و حسن صباح با هم اولین کلیپ خود را در یکی از استودیو های غیر مجاز در ساری خواندند ولی این بار با سبک پیشنهادی سروش که این سبک به علت بیان زیبا و موسیقی جدید مورد توجه همه ی ایرانیان قرار گرفت واین سبک به اسم پرشین رپ مطرح شد.
سروش به علت علاقه ی شدیدی که به وطن داشت نام گروهش را ۰۲۱ یا همان کد تلفن شهر گذاشت و چو ادعایی نداشت و پیش از این کسی او را حساب نمی کرد نام خود را هیچ کس نهاد وروی شکمش ۰۲۱ را خالکوبی کرد.وبه دلیل موارد بالا به او پدر رپ ایران یا حتی آسیا میگویند.
ولی صباح ایران نماند و دوباره به نزد گروهش رفت و ترور شد و بعد از او نیز سبکش از بین نرفت و توسط گروه امینم ادامه داده شد.
ولی متاسفانه امروزه بعضی از گروه های مشهور و غیر مشهور با تقلید از گروه های خارجی مانند گروه امینم(D12) رپ فارسی را زیر سوال برده و اصالت آن را خدشه دار می کنند.
خوانندگان رپ ایرانی
برخی از گروههای رپ ایرانی که تحت نماد «۰۲۱» فعالیت میکنند از خواندن شعرهای دور از ادب پرهیز میکنند و یا کمتر از این کلمات استفاده میکنند. در حالی که برخی دیگر (مانند زدبازی) در تبعیت از رپ غربی، بدون هیچ ابایی الفاظ دور از ادب را در شعرهایشان به کار میبرند( حرف مفته)
بسیاری از خوانندگان رپ ایرانی قبل از این در انواع دیگر موسیقی شناخته شده نبودهاند. از این رو، غالباً خوانندهها در ابتدای ترانهها نام خود را میگویند تا باعث شناخته شدن آنها توسط شنونده گردد.
برخی ترانههایی که توسط عموم شنوندگان ایرانی به عنوان رپ شناخته میشوند، با تعاریف بالا از رپ فارسی مطابقت ندارند. اکثر ترانههای ساسی مانکن از این جمله هستند. این ترانهها اکثراً ریتم ۶/۸ سریع و محتوای شاد دارند و تنها شباهتشان با رپ فارسی در آن است که قسمت عمدهً متن ترانه به صورت دکلمه و غیر آوازی خوانده میشود. اگر چه چنین قطعاتی با سبک ریتم و بلوز نزدیکی بیشتری دارند تا با سبک رپ غربی، با این حال در فرهنگ عامه به عنوان رپ فارسی طبقهبندی میشوند.
در عرصهٔ موسیقی ایران، میتوان گروههای رپ را به چند دسته تقسیم کرد:
- گروههایی که مضمونهای اعتراضآمیز سیاسی و اجتماعی را به کار میگیرند مانند، دیو ,مهدیار، شاهین نجفی، بهرام، علی قاف که مضمون آنها انتقاد از سیاستهای اجرایی، فضای حاکم بر کشور و مشکلات ناشی از سیاستهای غلط دولت است
- گروههای که جنبههای خشن و مبارزه جویانهٔ سبک گنگستا را جذب کردهاند. این دسته را میتوان «رپ خوانهای خیابانی» نامید. در این بخش از گروهها و خوانندههایی نظیر زدبازی، رضا پیشرو و حسین ابلیس و تن به ده میتوان نام برد.
- گروههای اخلاقیتر که میکوشند ارزشهای اجتماعی را تذکر بدهند. برخی از آنها عبارتاند از، , بی باک، یاس، مهدار، بنیامین ،علی سورنا. البته باید این را نیز گفت که تذکر دادن این ارزشها، زبانی در سطح کوچه و خیابان دارد و بیشتر با نظری مثبت، خوبیهای قشری به مبارزه با بدیهای قشری میپردازند.
- رپهای نزدیک به جریانهای غالب موسیقی پاپ، سرگرمکننده و رمانتیک. از میان آنها میتوان به شاهکار بینش پژوه، اردلان طعمه، امیر تتلو و رضایا و حسین تهی و توایافام و گروه سندی و شاهین فلاکت اشاره کرد.
گروه های رپ فارسی:
1- اولین گروه رپ فارس زد بازی هست که توسط ویلسون در سال 2002 تشکیل شد. مهراد هیدن نیز که با سامان از دبیرستان آشنایی داشته و البته رفیقش بوده به گروه می پیونده و توی آهنگ کل کل یه عضو جدید به نام سهراب ام جی که مخترع سبک دو قافیه ای در ایرانه.(زیاد توضیح نمیدم چون میشناسن همه)
2- گروه تن به 10:
تن به ده به معنای یک نفر در مقابل ده نفر.نه تنها در رپ بلکه تو مرام و معرفت و زندگی و...زمانی شکل میگیره که چند گروه یا رپر مستقل در کنار هم جمع بشن و روی یک البوم به سبک گنگ کار کنن که شکل میگیره که در اردیبهشت 86 و بعد از 6 ماه تلاش در اختیاره دوست داران رپ فارسی قرار گرفت.ا ام ها از گروه المانی و مهدی الفا و رضا موتی از گروه سگام و علی10 و بقیه از کشور و جاهای مختلف در این البوم حضور داشتند.بعد از البوم اول تصمیم بر این شد که تن به ده از حالت اتحاد خارج شده و به یه گروه تبدیل بشه. در همین راستا گروه های مستقل اتحاد رو ترک کردن و کار گروه سگام هم متوقف شد و اعضای تن به ده 4 نفر میشود ا ام ها.علی10.مهدی الفا و رضا موتی. بعد از مدتی علی10 تصمیم گرفت البومی جمع کنه به نام (رهبر رپ)که البوم به خوبی پخش و در اختیار دوستداران رپ قرار گرفت.بعد از این البوم به دلایل مختلفی تن به ده 1 سال خاموش بود.بعد از 1 سال با اهنگ (برگشتیم)تن به ده دوباره شروع به کار کرد که اهنگ های شماره نمیدی. عشق های چتی.4 زبون زنده روانه سایت ها شد.بعد از کار اخر تصمیم گرفته شد که 2 نفر به گروه اضافه شه که با قدرتی 2 برابر به کار خودشون ادامه بدن.از این رو شارلاتان و سزار به گروه اضافه شده و با اهنگ بای بای معرفی شدن.
علی10
متولد 10 شهریور 1363چون از اول به موزیک علاقه شدیدی داشت دنبال یادگیری گیتار رفت ولی بعد از یه مدت گیتار رو رها کرده و رفت سراغ درام.بعد از 3 سال در سال 81 با برادر کوچیکش(رضا موتی)گروه پارکینسون را تشکیل دادن که علی در گروه به زدن درام پرداخت.
علی در اوایل سال 85 شروع به شعر نوشتن کرد.اولین کار رسمیش چرا نمیرقصی در البوم سگام بود.اشنایی و نزدیکیش با گروه سگام باعث شد تا با اتحاد تن به ده اشنا شه و با گروه روی البوم ارتش تن به ده کار کنه.
ا ام ها
ا ام ها متولد 1364 هست.امیر بعد از رفتن به المان در سال 2000-2001 با گروه که از 6 نفر تشکیل می شد شروع به کار در زمینه رپ می کنه و چند ویدیو کلیپ این گروه در اوایل کارشون درست میکنن.حدود 5 سال به بیت سازی و میکس کردن در کنار رپرهای خارجی مشغول بود تا با یکی از رپرهای ایرانی در المان اشنا شد و با هم شروع به کار میکنن و بعد از جریاناتی به اختلاف شدیدی میخورن تا جایی این اختلاف پیش میره که امیر اون رپر دیس میکنه.بعد از این جریانات امیر با گروه یه اهنگ میخونه به نام رفیق های پست فطرت...مدتی بعد با مهدی الفا صحبت میکنه و به اتحاد می پیوند.
مهدی الفا
مهدی الفا متولد سال 1365 در ابتدای سال 85 به همراه یکی از نزدیکترین دوستاش رضا موتی با گروه سگام وارد عرصه رپ فارسی می شن که با اهنگ ها یی مثل چرا نمی رقصی و واسه پول و معرفی و برگرد به هواداران رپ فارسی معرفی شدند
رضا موتی
متولد 31 خرداد سال 1365 فعالیت موزیک رو از سال 81 با برادر و پسر داییش شروع کرد و در گروه پارکینسون که سبکش راک بود رضا گیتار الکتریک میزد..و کارهای میکس و مستر رو هم انجام میداد که در سال 85 با مهدی گروه سگام رو تشکیل داد.
پرهام سزار
پرهام سزار متولد 1370 هستش. از سال 83 پرهام شروع به ساختن بیت کرد و در اواخر سال 83 به هیپ هاپ روی اورد .در همون سال ها با کسی اشنا شد و با هم یک گروه تشکیل دادن و البومی به نام پایان بازی رو کامل کردن.بعد از این البوم پرهام تصمیم گرفت تنها کار کنه که کارهای زیادی هم خوند که به سرعت هم پیشرفت کرد در نهایت در سال 87 به تن به ده پیوست.
پوریا شارلاتان
شارلاتان متولد سال 1370...از سال 82 با موزیک مخصوصا هیپ هاپ اشنا شد..سال 86 اولین کار رسمی بیرون اومد به نام از بین بردین من به همراهی ارمین که الان اهنگساز پوریا هستش...پوریا زمانی که تنها کار میکرد حدود 11 اهنگ داشت ...در نهایت اون هم به تن به ده پیوست
از ترک های معروف و محبوب این گروه میشه به اهنگ های
همینه که هست
رو اب دراز بکشیم
شهر من
نگو دیره
بازی تعطیل
دست تو جیب
مرگ و زندگی
منه دیوونه
ارتش تن به10
سلول های هیپ هاپی
بچه های بد
و ........
3- گروه 021 که توسط سروش هیچکس تشکیل شد و خیلی زود متلاشی شد.... البته میشه از گروه صامت هم نام برد که باز هم توسط هیچکس تشکیل شده و بیشتر مثل یه مدرسه ی رپ هست و رپر های بزرگی مثل ساتراپ و پیشرو و..... رو معرفی کرده
4- نابغه ها: گروهی که توسط پیشرو ساخته شد و یه چنتا دیس به زد بازی و اشکان فدایی و..... داشته
5- پایدار: گروه پایدار توسط عرفان پایدار ساخته شد و تونست رپر های خوبیم عرفی کنه
و.................