همه چیز در مورد نوروز

پیدایش تقویم

جشن نوروز که از رسوم ملی و آیین زیبای باستانی ایرانیان میباشد، پیدایش آن تا قبل از دوره ی هخامنشیان بر ما پوشیده مانده و اطلاعات کافی در اینباره بجز تعداد محدودی در کتب بسیار اندک عهده ساسانیان در دست نیست

: ابتدا به پیدایش تقویم و چگونگی تقسیم بندی فصول می پردازیم

تقویم، ماه ها و سالها را به صورت روز شمار نگاه میدارد و اطلاعاتی که از وجود اولین روزشمار در دست است، مربوط به دوران هخامنشیان میباشد. دو نوع تقویم از روزشمارهای اولیه بودند

اولین آن در کتبیه های پرسپولیس یافت شد. این تقویم شامل 12 ماه و تقویمی شمسی بود که احتمالا آغازش ماه ها از فصل پاییز به انجام می رسید و شامل سالهای کبیسه نیز بوده است

دومین آن، تقویم اوستا بود که مبداء تقویم کنونی ایرانیان است. تقویم اوستا سال را به سيصد و شصت و پنج روز تقسیم می نمود، 12 ماه و هر ماه 30 روز را تشکیل میداد. پنج روز باقیمانده نیز "پنچه" نامیده میشد. در آن دوران هفته که از مهمترین قسمتهای تقویم سامی بود، وجود نداشت و در عوض هر ماه نام مشخص خود را دارا بود

زمان تاجگذاری پادشاهان به عنوان آغاز تقویم در نظر گرفته میشد و بر همین حسب نامگذاری میگردید به عنوان مثال : " پنجمین ماه از هفتمین سال حکومت اردشیر" با آغاز دوره اشکانیان در سال 247 قبل از میلاد مسیح، مبداء تقدیم تغییر کرد و همچنین با شروع سلسله ی ساسانیان در سال 631 میلادی به عنوان شروع جدید تقویم ایرانیان برگزیده شد و این مقارن بود با پادشاهی یزدگرد که بعد از آن نیز در این سلسله پادشاهی به تخت ننشست. بدینسان تقویم با نام تقویم یزدگردی شکل گرفت .

ســــــــالنامه زرتشتی

ماه ها در گاهنامه اوستایی( در اوستا نام 7 ماه باقی مانده است ).

1) فروردین: ماه فره وشی ها وروان های پاسدارو پیشرفت دهنده.

2) اردی بهشت: ماه راستی ها ودادگری ها

3) خرداد: ماه خودشناسی و رسایی ها

4) تیر: ماه برکت وفراوانی

5) امرداد: ماه بی مرگی وجاودانی ها

6) شهریور: ماه نیروی سازنده وبرگزیده ها

7) مهر: ماه دوستی وپیمان

آبان: ماه آب ها

9) آذر: ماه آتش وفروغ پاکی

10) دی: ماه دهش ، دادار

11) بهمن:ماه خرد ،منش نیک

12) اسفند: ماه مهروآرامش افزاینده

گفتیم هر یک از ماه ها بی کم وبیش دارای 30 روز بوده اند که هر روز نام ویژه داشته

نـــــــــــــام روز پهلوی نام اوستایی آوا نوشت معنای روزها:

هرمزد اهورمزد ahuramazada خدای جان و خرد

بهمن و هومنه vohomana منش (اندیشه) نیک

اردی بهشت اشه وهیشته asha vahishta راه راستی دادگری

شهریور خشثروئیریه khashasra vairiya توان برگزیده و سازنده

اسفندارمذ سپنت آرمئیتی sepanta armaiti مهر وآرایش افزاینده

خرداد هئوروتات haurotata رسایی وخود شناسی

امرداد امرتات ameratat بی مرگی وجاودانی

دی به آذر دئوش daush آفریدگار

آذر آتر atar آتش وفروغ

آبان اپم apam آب ها

خیر(خور-خورشید) هورخش haurakhashasa خورشید

ماه ماونگه mavangha ماه

تیر تیشتریه tishtariya ستاره باران

گوش گئوش geush گیتی

دی به مهر

مهر میثر misra پیمان ودوستی

سروش سرئوش seraosha کارکرد به ندای وجدان وپیام آوردین

رشن رشنو rashnu دادگری

فروردین فره وشی farahvashi روان پاسدار ، پیشرفت

ورهرام ورثرغن veresraghna پیروزی

رام رامن raman صلح وآشتی

باد وات vata باد ، هوا

دی به دین

دین دئنا daena دین

ارد(ارت) اشی ونگهوهی ashivangvuhi برکت وداده اهورایی

اشتاد(ارشتاد) ارشتات arshtat کار ،داد ، راستی

آسمان اسمن asman آسمان

زامیاد(زامیات) زم zam زمین

مانتره سپنت منثر سپنت mansra sepanta سخن اندیشه زا ، نماز، گفتارنیک

انارام(انغران) انغرنه رئوچاو anghara raochav روشنایی بی پایان

می بینید که روز 1 و 8 و 15 و23 به نام اهورا مزدا نامگذاری شده است که شاید نزدیک ترین شکل به هفته دین های سامی باشد.

گفتیم هر سال به 12 ماه و هر ماه 30 روز که 360 روز می شود و سال خورشیدی 365 روز است که نام 5 روز بیرون سال اوستایی را پنجه دزدیده شده می نامند.

اما نام این پنج روز که در گاهنامه اوستایی بیرون از ماه ها آمده است این چنین است :

نام روز به پهلوی نام به اوستایی آوانوشت اوستایی برگرفته از

1) اهونودگاه اهون ویتی ahuna vaiti نخستین بخش گاثا اشو زرتشت

2) اشتودگاه اوشت ویتی ushto vaiti دومین بخش گاثا اشو زرتشت

3) سپنتمدگاه سپنتا مینو sepanta maino سومین بخش گاثا اشوزرتشت

4) وهوخشثرگاه وهوخشثر vohukhshasra چهارمین بخش گاثا اشو زرتشت

5) وهشتواشت وهیشتوای vohishtoishti پنجمین بخش گاثا اشو زرتشت

نام روز بهیزک (کبیسه) گفتیم اورداد avardato به معنای روز افزوده خداداد است .

در گاهنامه خورشیدی کنونی 5 روز آخر سال به افزوده روز 30 اسفند به ابتدا سال آمده که روز 31 فروردین روزاول ماه اردی بهشت می شود وتا آخر که روز 25 شهریور روز اول مهر زرتشتی است . برای این اختلاف است که روز تیر از ماه تیر که در گاهنامه زرتشتی روز 13از ماه تیر است در گاهنامه خورشیدی روز دهم می شود وهمچنین روز مهر از ماه مهر و بهمن که روز شانزدهم است روز 10 مهر و بهمن خورشیدی می شود . باری به هر جهت این گونه است گاهنامه زرتشتی

مبنای محاسبه روز نوروز

محاسبه سال خورشیدی تا پیش از پیدایش تاریخ جلالی در سال ۴۶۷ یا ۴۷۱ به این شیوه عمل میشد که سال را به دوازده ماه سی روزه تقسیم می‏کردند که جمعا ۳۶۰ روز می‏شد. پنج روز باقی مانده را در پایان آبان*ماه یا اسفندماه بر آن می‏افزودند که به ۳۶۵ روز می‏رسید. با این وجود پنج ساعت و ۴۸دقیقه و ۴۵/۵۱ ثانیه باقی می‏ماند. این زمان که در هر چهار سال، معادل یک روز می‏باشد و از آنجا که در محاسبه نمی‏آمد، روز اول فروردین در سال تغییر می‏کرد. این ماه*های خورشیدی نیز در آن زمان، مانند ماه*های قمری در فصول سال متغیر بود یعنی نوروز در آغاز فروردین واقعی، یعنی نقطه آغاز اعتدال ربیعی قرار نداشت.

زمانی که یزدگرد سوم، آخرین شاه ساسانی در سال ۶۳۲ میلادی به تخت نشست، روز نخست سال، یعنی اول فروردین در آن تاریخ، مطابق بود با شانزدهم حزیران (ژوئن)؛ مطابق با ۲۷ خرداد. پس از آن با محاسبه بالا، روز نوروز یا اول فروردین، هر چهار سال، یک روز به عقب می‏آمد.

در سال۴۶۷ .ق، روز نوروز مطابق دوازدهم حوت یا اسفند بود. در این سال، ملکشاه سلجوقی، دستور داد تا منجمان، محاسبه دقیقی از سال خورشیدی انجام دهند و روز اول فروردین را معین کنند. بر اساس محاسبه خواجه عبدالرحمان خازنی، اخترشناس مرو، عوض آن که بر اساس محاسبه قبلی، روز واقعی دوازدهم اسفند اول فروردین دانسته شد، اول فروردین را هجده روز جلوتر برده و در ابتدای اعتدال بهاری، یعنی فروردین واقعی قرار گرفت. در محاسبه جدید، هر سال را در چهار نوبت، ۳۶۵ روز محاسبه کرده (دوازده سی روز به ضمیمه پنج روز که در آخر ماه آبان یا اسفند افزوده می‏شد) و سال پنجم را ۳۶۶ روز محاسبه کردند. البته پس از هر هشت دوره چهارساله، سال پنجم را ۳۶۶ قرار می‏دادند. در این محاسبه آن پنج ساعت و اندی نیز در محاسبه می‏آمد. بدین ترتیب، روز نوروز به عنوان نخستین روز فروردین ماه، از آن سال ثابت ماند.

بنابراین، نخستین سالی که روز اول فروردین آن دقیقا مطابق آغاز زمان اعتدال بهاری بود، سال ۴۶۷ یا ۴۷۱ بوده است.

سال قمری، به عنوان سالشمار پذیرفته شده در آیین*های دینی در دین اسلام پذیرفته شده و در میان مردم و کتاب*های تاریخی مرسوم بوده است. در کنار آن، سال خورشیدی به دلیل ثبات آن در تعیین فصول، همیشه به عنوان سال مورد استفاده در کشاورزی و خراج و جز آن، اهمیت خود را حفظ کرده و در تقویم*ها محاسبه و یاد می‏شده است. تطبیق این دو روز شمار با یکدیگر در فرهنگ*های مختلف همیشه مورد بحث واقع شده و راه حلهای مختلفی برای آن عرضه شده است. سیری از این تطبیق*ها در میان تاریخ قمری و خورشیدی را تقی‏زاده مورد بحث قرار داده است. (مقالات تقی زاده، ج ۱۰، گاه شماری در ایران قدیم، فصل پنجم، ص ۱۵۳به بعد).

در سال ۱۳۰۴ خورشیدی (۱۳۴۳ قمری، مطابق ۱۹۲۵ میلادی) در ایران، تقویم خورشیدی به عنوان تقویم رسمی پذیرفته شد. محاسبه پیشین که دقیق بود، مراعات شد و تنها بجای افزودن پنج روز به سال، شش ماه نخست سال را سی و یک روز، و پنج ماه دوم را سی روز و اسفند را بیست و نه روز قرار دادند که هر چهار یا پنج سال، سی روز محاسبه می‏شود. سالی که اسفند آن سی روز بود، کبیسه نامیدند (در یک دورهٔ ۳۳ ساله، ۸ سال کبیسه وجود دارد، یعنی در هر دوره، یکبار بجای هر چهار سال، بعد از پنج سال کبیسه می*شود.

نوروز در دوران هخامنشي و ساساني

در دربار پادشاهان هخامنشي و ساساني مراسم خاصي برگذار ميگرديد . نمايندگان 23 کشور «مستعمرات ايران و کشورهائيکه با ايران رابطه داشتند» بحضور شاه ميرسيدند و هداياي دول متبوع خود را تقديم ميکردند . اين هدايا بخش بزرگي از بودجه ساليانه کشور را تامين مي نمود . کسروی در کتاب المحاسن و الاضداد در مورد تقديم هدايا و نوع آن مينويسد : از هند : فيل ، شمشير ، مشک و وسائل کشاورزی . از تبت و چين : مشک وعنبر ، ابريشم و رنگ . از سواحل رود سند : طاوس و طوطي . از دربار روم : فرش و پارچه های الوان ، جواهرات و مايحتاج سوارکاران ايراني . از کشورهای همجوار و مصر : اسبهای زيبا و تيزرو ، گوسفند ، شتر ، آهو ، خروحشي و زرافه و ساير هدايای نقدی . تقديم و نوع اين هدايا در نقوش تخت جمشيد بخوبي نشان داده شده است .

چرا هفت سين؟ ¤¤

در روزگار ساسانيان قابهای منقوش ، زيبا و گرانبهايی از جنس کائولين به ايران آورده می شد که بعدها به نام کشوری که از آن می آمد چينی ناميده شد و در تغيير گويش به صورت "سينی" و نيز در حالت معرب به صورت "صينی" رواج پيدا کرد. چينی يا سينی يعنی منسوب به چين يا سين و نام سين يا چين که در واقع نام سلسه پادشاهی چين است. در ايران برای تمايز بين ظرفهای مختلفی که از چين آورده می شد آن که از جنس فلز بود را سين يا سينی و آن که از جنس کائولين بود را چينی می ناميدند. برای چيدن خوان نوروزی در اين دوران از همين ظروف منقش بهره می گرفتند که نوع مرغی آن هنوز در ايران مرسوم است و اين ظرفها را پر از نقل و قند و شيرينی می کردند و به عدد هفت امشاسپند که عبارتند از ارديبهشت ، خرداد ، امرداد، شهريور ، بهمن و اسپندارمذ و خود اهورمزدا بر سر خوانهای نوروزی می گذاشتند و از اين رو خوان نوروزی به نام هفت سينی نام گرفت که بعدها با حذف "ی" نسبت همان هفت سين امروزين شد

اصولا" هفت در فرهنگ و ادبيات ايران عدد مقدسی است و کاربرد آن در هفت خوان رستم ، هفت طبقه آسمان ، هفت مرحله عشق ، هفت اختر ، هفت اقليم ، و... مشهود است و در ادبيات هم آثار زيادی با هفت آغاز شده همچون هفت اورنگ و يا هفت گنج

نمادها ¤¤

آنچه بر سر خوان نوروزی گذارده می شود به غير از هفت سين آينه و شمعدان و طبعا" شمع های فروزان ، نان ، شراب ، نارنج غوطه ور در آب ، شيرينی ، سکه ، سبزی خوردن ، تخم مرغ رنگ کرده ، ماهی قرمز ، اسفند، و گلدان سمبل است. ابتدا بپردازيم به هفت سين که گفته اند شش نشانه است از برتری اهورامزدا بر اهريمن

سيب : نماد زايندگی و عشق است

سنجد : سنجد ميوه درخت کنار است که وقتی بارور می شود و عطر آن در فضا می پيچد تحريک کننده قوای احساسی انسان است و معتقدند که موجب عشق انسانها به يکديگر می شود . به همين دليل سنجد هم سمبل عشق است

سرکه : نماد صبر و شکيبايی است

سير : نماد تندرستی است پايين تر درباره اين مورد توضيح بيشتر خواهم داد

سبزه : نماد باروری و نوزايی است

سماق: درباره سماق گفته شده به رنگ خورشيد در حال طلوع است و مظهر طلوع و آغاز دوباره است

سمنو: درباره سمنو نقل قولهای مختلفی هست ولی فعلا" اجازه دهيد بيشتر مطالعه کنم

سمبل : آب سمبل روشنى دل مى*باشد كه مظهر ايزد بانوى نيرومند آب*ها اناهيتاى بزرگ مى*باشد كه مقامى بسيار والا در ايزدان ايران باستان دارد. اناهيتا ايزدبانوى عشق، بارورى، آب، بركت*بخشى و پيروزگرى است

آينه : آينه نمادی از به خويشتن نگريستن و به درون نظاره کردن است . دقيقا" آن چيزی که در لحظه سال نو توصيه شده و در آن لحظه بی همتا که گذشته و آينده به هم پيوند می خورد بايد نظری کرد به خويشتن خويش

ماهي : نماد زايش‏، تازگى ، شادابى و تکاپو است

شمع : مظهر فروغ و روشنايی است

سكه : نشان ثروت و دارندگى است

اسپند : به معناى مقدس‏ و نماد دوركننده*ى چشم بد است.

شكر و شيرينى : براى شيرين*كامى هميشگى افراد خانواده است

نارنج : نارنج شناور در ميان آب نماد زمين بر روى آب است. در اسطوره*ى آفرينش‏ آمده است كه پروردگار آب را آفريد و ‏ سپس‏ عرش‏ خود را بر آن بنا نهاد

تخم*مرغ : نماد آفرينش‏، نطفه و بارورى است

نان : نشان برکت و رونق روزی است

درباره سفره هفت سين همچنين گفته شده است که سينها نمادی از صداقت ، عدالت و انصاف ، رفتار و کردار و گفتار نيک ، کاميابی و کامياری ، پرهيزکاری و تقوا ، ادبيت و بخشش هستند

نگاه کن که چگونه طبيعت ناب در اين سفره نوروزی خلاصه شده است و آنچه در طبيعت از زيبايی ها وجود دارد مظهری در سفره هفت سين دارد . سفره هفت سين مملو از آرمانها و آرزوهای يک ملت برای بهروزی و سعادتمندی است و در واقع نه تنها يک ملت بلکه در معنای عام بشريت . چرا که اينها مفاهيمی محلی نيستند و به گذشته و حال و آينده انسان و رستگاری ابدی او وابسته اند

سفره نوروزی و سلامتی ¤¤

در طول تاريخ بشر، اقوام مختلفي ظهور و با خلق شيوه هاي گوناگون زندگي از خود، آداب و رسوم و سنتي را به ميراث گذارده اند كه بررسي، يادآوري، شناخت مفاهيم و تبليغ و ترويج جوانب مثبت آن ضمن حفظ هويت ملي مايه مباهات، سرافرازي، خودباوري و بالاخره پايداري قومي در مقابل فرهنگ بيگانه مي شود

سنن و فرهنگ ايرانيان از ريشه و قدمت خاصي برخوردار و تامل برانگيز است. يكي از اين سنن، پيام نياكان ما در زمينه هفت سين است. ايرانيان در روند تدريجي و تكاملي صدها سال از زندگي پرنشيب و فراز و پربار خويش در اول بهار كه آغاز سال نو و شكوفايي مجدد طبيعت در اين منطقه از كره زمين است، همواره با حفظ آيين شكوهمند و غرورآفرين نوروز با چيدن هفت خوراكي كه به زبان شيرين و غني پارسي با حرف «سين» شروع مي شود، در سفره هفت سين، پيام تغذيه اي سالم زيستن را سينه به سينه به نسل معاصر رسانده اند

اگر به ارزش هاي غذايي حيات بخش، اعجاز آور و حيرت انگيز خوراكي هاي تشكيل دهنده سفره هفت سين شامل: سير، سنجد، سماق، سركه، سيب، سبزي و سمنو كه تاكنون مطالب زيادي در مورد علل يا خواص آن نگاشته شده به شرح مختصر زير توجه و دقت شود، آن وقت درمي يابيم كه در بطن تك تك خوراكي هاي تشكيل دهنده هفت سين، پيام با ارزش و گرانبهايي براي حفظ سلامتي نهفته است.

مصرف سير علاوه بر ميكروب زدايي و ساير خواص متعدد، در جهت كاهش كلسترول، جلوگيري از تصلب شرائين، متعادل نگهداشتن فشار خون و حفظ سلامت بدن منجمله قلب و عروق در سراسر دنيا توصيه مي شود

مصرف سنجد در طب تغذيه علاوه بر خواص مختلف جهت درمان آرتروز توصيه مي شود

مصرف سماق همراه كباب علاوه بر خواص متعدد، جهت كاهش مضرات اوره گوشت توصيه مي شود

مصرف انواع سركه منجمله سركه انگور قرمز(كه حاوي لايكوپن است) يا سركه سيب باخواص اعجاز آور مختلف شامل: پايين آورندگي مضرات چربي مصرف شده در بدن، باز نگهدارندگي عروق و خاصيت ضدسرطاني آن به هر شكل ممكن بالاخص در ترشي ها و سالاد توصيه مي شود

كليه فرهيختگان امور تغذيه در سراسر جهان مصرف يك سيب در روز را نه تنها براي دفع سم، تقويت دستگاه گوارشي، تامين ويتامين ها و املاح لازم جهت حفظ سلامتي و شادابي توصيه مي كنند، بلكه آن را موجب بي نيازي به پزشك مي پندارند

مصرف مداوم انواع سبزي تازه جهت تامين فيبر، ويتامين ها و آنتي اكسيدان هاي لازم به دليل خاصيت ضد سرطاني و ضد بيماري قلبي آن مورد توصيه كليه متخصصان تغذيه است.

تهيه سمنو با آرد جوانه گندم كه سرشار از ويتامين ای (به عنوان آنتي اكسيدان قوي و بي اثر كننده راديكال هاي آزاد در بدن) و انواع ويتامين هاي ب است و مصرف آن ضمن تامين كالري براي حفظ جواني، سلامتي، ضدپيري و افسردگي همواره توصيه مي شود

سفره هفت سين در ميان ما ايرانيان كه نمادي از خوشبختي، شادي، خرمي ، وفور نعمت و سلامتي است در گذر زمان تغيير يافته و به تدريج مظاهر بيشتري از حيات را در خود گنجانده است

حاجی فيروز نماد کدام اسطوره است ؟

همه ما در هفته پيش از نوروز، حاجی فيروز را با آن صورت سياه و لباس های قرمز در حاليکه دايره می زند و همان ترجيع بند قديمی و هميشگی را می خواند: ارباب خودم سلام و عليکم، ارباب خودم بزبزقندی، ارباب خودم چرا نمی خندی و ... ديده ايم. همه می دانيم حاجی فيروز طلايه دار عيد نوروز است، اما اکثر ما از داستان شکل گيری اين اسطوره بی خبريم

خانم دکتر کتايون مزداپور استاد زبان های باستانی و اسطوره شناس در مصاحبه ای گفته است زنده ياد دکتر مهرداد بهار، سالها پيش حدس زده بود سياهی صورت حاجی فيروز به دليل بازگشت او از سرزمين مردگان است و اخيرا" خانم شيدا جليلوند که روی لوح اکدی فرود ايشتر به زمين کار می کرد، به نکته تازه ای پی برد که حدس دکتر بهار و ارتباط داستان بنيادين ازدواج مقدس با نوروز و حاجی فيروز را تاييد می کند

دکتر مزداپور می گويد: نوروز جشنی مربوط به پيش از آمدن آريايی ها به اين سرزمين است لااقل از دو سه هزار قبل اين جشن در ايران برگزار می شده و به احتمال زياد با آيين ازدواج مقدس مرتبط است. تصور می شده که الهه بزرگ، يعنی الهه مادر، شاه را برای شاهی انتخاب و با او ازدواج می کند

دکتر صنعتی زاده اين الهه را "ننه" يا "ننه خاتون" نام داده، معادل سومری آن "نانای" و معادل بابلی و ايرانی آن "ايشتر" و " آناهيتا" است. تا آنجا که می دانيم اين الهه خدای جنگ، آفرينندگی و باروری است

سپس دکتر مزداپور داستان اين ازدواج نمادين و اسطوره ای را که بنيادی ترين نماد نوروز است چنين شرح داد: اينانا يا ايشتر که در بين النهرين است عاشق"دوموزی" يا "تموز" می شود ( نام دوموزی در کتاب مقدس تموز است) و او را برای ازدواج انتخاب می کند

تموز يا دوموزی در اين داستان نماد شاه است. الهه يک روز هوس می کند که به زيرزمين برود. علت اين تصميم را نمی دانيم. شايد خودش الهه زيرزمين هم هست. خواهری دارد که شايد خود او باشد که در زيرزمين زندگی می کند

اينانا تمام زيورآلاتش را به همراه می برد. او بايد از هفت دروازه رد شود تا به زيرزمين برسد. خواهری که فرمانروای زيرزمين است، بسيار حسود است و به نگهبان ها دستور می دهد در در هر دروازه مقداری از جواهرات الهه را بگيرند. در آخرين طبقه نگهبان ها حتی گوشت تن الهه را هم می گيرند و فقط استخوان هايش باقی می ماند. از آن طرف روی تمام زمين باروری متوقف می شود. نه درختی سبز می شود، نه گياهی هست و نه زندگی و هيچکس نيست که برای معبد خدايان هديه بدهد و آنها که به تنگ آمده اند جلسه می کنند و وزير الهه را برای چاره جويی دعوت می کنند

الهه که پيش از سفر از اتفاق های ناگوار آن اطلاع داشته، قبلا به او وصيت کرده بود که چه بايد بکند. به پيشنهاد وزير خدايان موافقت می کنند يک نفر به جای الهه به زيرزمين برود تا او بتواند به زمين بازگردد و باروری دوباره آغاز شود. در روی زمين فقط يک نفر برای نبود الهه عزاداری نمی کرد و از نبود او رنج نمی کشيد، و او دوموزی شوهر الهه بود. به همين دليل خدايان مقرر می کنند. نيمی از سال را او و نيمه ديگر را خواهرش که "گشتی نه نه" نام دارد، به زيرزمين بروند تا الهه به روی زمين بازگردد

دوموزی را با لباس قرمز در حالی که دايره، دنبک، ساز و نی لبک دستش می دهند، به زيرزمين می فرستند. شادمانی های نوروز و حاجی فيروز برای بازگشت دوموزی از زيرزمين و آغاز دوباره باروری در روی زمين است

به گفته دکتر مزداپور با کشف اين لوح اکدی و ترجمه متن آن حدس مرحوم بهار تاييد گرديد و اسطوره حاجی فيروز رازگشايی شد .

سفره هفت سین از آیین کهن

چیدن سفره هفت سین از دیرباز از مراسم جدا ناشدنی نوروز بوده که ساعتی به تحویل سال مانده ، این سفره گذاشته میشود. هفت، عددی است مقدس که نشان دهنده هفت ایزد زرتشتیان موسوم به امشاسپندان است و به همین دلیل سین های نوروزی به نام هفت سین خوانده می شوند. سفره هفت سین سفره ایست که در آن سبزه، سماق ، سیر ، سنجد ، سیب ، سمنو ، سرکه و سکه، همچنین آینه شمعدان ، شمع ، کتب آسمان ، ماهی قرمز ، تخم مرغ رنگ کرده یا تزئین شده ، کتاب شعر، گل مانند شب بو- لاله – سنبل ، کاسه آب ، نقل و نبات و شیرینی قرار میگیرد. تمامی مواردی که بر سر سفره هفت سین قرار میگیرند دارای معانی خاصی هستند که برای شروع سال نو آنرا طلب میکنیم و البته در هر منطقه معنا و تنوع این موارد متفاوت است

در هفت سین سبزه نشان رویش و سبزی ، سمنو به سبب داشتن گندم نشان برکت ، سنجد نشانی از عشق و دلداگی ، سیب میوه ای به نشان سلامت عشق و زایش، سکه های تازه ضرب شده نمادی از ثروت است، وجود چند دانه سیر نیز به نشانه دفع بیماری و یک ظرف سرکه هم عنوان برکت بر سفره نوروز ایرانیان جای داده می شود. هفت سین و نمادهای آن نشانه های از نو شدن زندگی و طبیعت هستند که در سفره جای می گیرند. تخم مرغ رنگ کرده به نیت برکت و روزی که معمولا به تعداد اعضای خانواده تهیه میشود و در برخی مناطق به معنایی نشان نژاد است و ازدیاد نسل. ماهی نماد برج حوت یا اسفند و نشان برکت و زایش و در برخی مناطق به نشانه زندگی و پایداریست ، و شیرینی به معنای شیرین کام بودن در تمام روزهای سال است. میوه ،آجیل و یک تکه نان یا مقداری برنج هم نشان از پر برکت بودن سفره دارد. گل به نیت باروری و شادابی بر سر سفره هفت سین گذاشته میشود آینه، برای رفع کدورت و یکرنگی، شمع روشن به نیت روشنایی و طول عمر اعضای خانواده که به همین دلیل اعتقاد بر این بوده که شمع هفت سین را نباید خاموش کرد و در صورت لزوم این کار باید با برگ سبز یا نقل و نبات انجام شود. اسفند هم گیاهی مقدس محسوب شده و نمادی از بوی خوش است و سرانجام آب در سفره هفت سین پاکی و پاکیزگی است و همچنین نشان آبادانی و همینطور صافی، پاکی و گشایش در کارها میباشد

برای طراحی یک سفره هفت سین با توجه به فضایی که برای آن در نظر میگیریم از حالتهای مختلف میتوان استفاده کرد که وابسته به نوع ابتکار طراح دارد در اینجا چند طرح ارائه میشود که میتوانید به سلیقه ی خود با تغییراتی که میدهید سفر هفت سین متفاوت و زیبایی داشته باشید... سفره هفت سین در گذشته زمان دستخوش تحولات بسیاری شده از جمله استفاده از طرحهای مدرن که تفاوت های عمده ای با انداختن سفره هفت سین در گذشته داشته اما نکته ی حائز اهمیت مواردیست که باید در چیدن سفره رعایت شود و آن موادیست که در سفره استفاده میشود

(سفره هفت سین برای میز گرد با ظروف سفالی یا سرامیک سنتی )¤¤

گندم ، عدس یا ماش را بعد از خیس کردن هنگامی که شروع به جوانه زدن میکند روی یک کوزه بلند که قبلا با جوراب روی آن را پوشانده ایم قرار میدهیم تا کاملا سطح آن با جوانه ها پر شود و بر روی آن شکل گرفته و رشد نمایند. حتما باید مرتب کوزه را نم دار و در جایی که کمی حرارت بالاتر از هوای نرمال اتاق باشد نگهداری شود تا سبزه ها رشد خوبی پیدا کنند

میتوانید از چند ظرف سفالی گرد که به صورت کوزه های کوچک با دهانه های گشاد هستند استفاده کنید شش عدد آن بهتر است که بلند تر از بقیه باشه که در حقیقت این شش کوزه بلندتر شش سین از هفت سین ما را تشکیل میدهند . کوزه ها را کاملا تمیز کرده و با اسپری براق کننده شفاف نیمی از آن را کیلر زده و چند ساعت در یک فضای که هوا تردد داشته باشد میگذارید تا کاملا خشک شود و بعد طرف دوم را کیلر زده و اجازه ی خشک شدن به آن میدهید

اگر از پارچه ترمه برای روی میز استفاده میکنید بهتر است که پارچه ای زرشکی یا قرمز از جنس ساتن برای کوزه ها انتخاب نمایید و پارچه ها را به صورت دایره بریده و داخل کوزه ها قرار دهید به حالتی که سر پارچه ها به صورت چین دار از کوزه ها بیرون بیاید ، لبه ی پارچه را به سلیقه خود میتوان با قیطون ، سکه های تزئینی، نوارهای باریک ساتن با رنگ نارنجی و کرم و سبز نوار دوزی نمایید حتی میتوان از پولک و منجوق و ملیله و یا سرمه برای تزئین لبه ی پارچه ها استفاده کرد. سپس پارچه را درون کوزه قرار داده و لبه های آن را با دست حالت دهید، شش سین را درون کوزه ها به ترتیب قرار میدهید

در صورتیکه کوزه ها بزرگ بوده و حجم زیادی را از لحاظ فضای درون اشغال میکند میتوان درون یک نایلون مقداری پنبه ریخت و تا دو سوم کوزه را با آن پر کرد سپس موارد را روی آن به صورتی چید که نایلون از زیر آن پیدا نباشد. کوزه هایی که کوتاه تر هستن با همین روش پر میکنیم و اسفند، برنج، تخم مرغها را در آن می چینید

یک ظرف سفالی نیمه گود را پر از آب کرده و 7 شمع که روی آب قرار میگیرند درون آن بگذارید تنگ ماهی و هفت شاخه گل لاله ظرف شیرینی و نقل را آماده کرده و حال نوبت چیدن میز می رسد. پارچه اصلی که معمولا پارچه ایست ساده که تمامی میز را تا پایین می پوشاند روی میز قرار داده و پارچه ترمه را روی آن قرار می دهیم تنگ ماهی را در وسط میز قرار میدهیم و هفت سین را با دور آن با فاصله و نزدیک به لبه های میز میچینیم به فاصله ی هر دو کوزه بلند یک کوزه کوتاه تر به نزدیک تنگ قرار میدهیم آینه را در سمت راست سفره در بالا قرار داده و کوزه سبزه را در همان سمت در پایین سفره بگذارید. گلدان گل را در سمت چپ بالا و کتاب آسمانی یا شعر را در سمت چپ پایین قرار دهید در فواصل خالی سفره ظرف نقل و شیرینی را میگذارید که بهتر است از ظروف سفالی یا سرامیک استفاده کنید ظرف شمع را نیز روبروی تنگ ماهی قرار دهید

(سفره هفت سین برای میز گرد با ظروف سفالی فانتزی) ¤¤

کوزه هایی که از وسط به دو نیم شده باشند تهیه کرده و کار را ابتدا با تمیز کردن کوزه ها و رنگ کردن آن با اسپری آغاز میکنیم بسته به رنگ مورد علاقه ی خود میتوانید کوزه ها را با اسپری رنگ کنید برای مثال در اینجا از رنگ سبز بسیار روشن براق استفاده میشود

تمامی کوزه های نیم شده را از تمام جهات به رنگ آغشته میکنیم و میگذاریم کاملا خشک شود درست به روشی که قبلا توضیح داده شد. در این روش نیاز به تورهای بسیار ظریف مانند گاز دارید. به اندازه یک سانت بیشتر از حجم بادام درسته با پوست، گازها را بریده و لبه های آن را به صورت خیلی ظریف در حدی که فقط یک سیم باریک از آن رد شود میدوزید و دور تا دور آن سیم رد میکنید. بادام ها را از انتها به یک سیم پنج سانتی با چسب حرارتی وصل کرده و در داخل گاز قرار دهید به صورتی که سیم متصل به بادامها درون گاز نباشد و با گاز دور آن را می پوشانید و لبه های آن را به واسطه سیمی که از درزی که دوختید رد شده از دو طرف به هم نزدیک کرده و حالت میدهید مانند دالبرهای ظریف. برای آنکه سیمها مشخص نباشند میتوانید سیمها را پیش از رد کردن درون گاز یا متصل کردن به بادام با اسپری به رنگ کوزه ها رنگ کنید

هفت بادام را به همین روش آماده میکنید. روی ظرف را با گاز هم رنگ کوزه به صورت یک پاپیون بزرگ با چسب مایع قوی یا چسب حرارتی وصل کرده و یک روبان که رنگ مخالف را داشته باشد در اینجا از رنگ نارنجی استفاده میشود روی آن قرار داده و از وسط میچسبانید به صورتی که دو سر آن و نوارهای دم آن آزاد باشد یک گاز هم رنگ یا سفید را به صورت دایره بریده و آماده نگه میدارید بادام ها یا گردو ها را مانند خوشه گندم یعنی یک عدد در وسط و سه عدد از سمت راست و سه عدد از سمت چپ با سیمهایی که از قبل به انتهای آنها وصل کرده اید حالت خوشه گندم داده به حالتی که سیمها دیده نشود و روی گازی که به صورت گرد بریده ایم قرار میدهیم و روی کوزه ای که تزین کرده ایم قرار میدهیم به حالتی که خوشه به صورت نیمه خوابیده به روی کوزه قرار بگیرد و مجدد یک پاپیونه با روبان درست کرده و در انتهای آن قرار دهید. سنجد و دانه های سیر و سکه را نیز از روش بادام استفاده کرده و روی کوزه قرار دهید

برای اسفند نیز میتوان کاغذ را به شکل برگهای کوچک برید روی آن را با اسپری هم رنگ کوزه رنگ کرد و اسفند ها را رنگ کرده و روی آن با چسب مایع چسباند و درست مانند بادامها با سیمی که از پشت به کاغذ با چسب وصل کرده ایم به حالت خوشه گندم شکل داده و به همان شیوه ی بادام ها روی کوزه ها بچسبانید سماق هم از همین روش برای قرار دادن به روی کوزه ها استفاده میشود

در این روش تخم مرغها را به رنگ کوزه ها رنگ کرده و روی آن را با یک گاز به صورت پاپیون و یک روبان به رنگ متصاد تزیین کنید. از سیبهای کوچک برای چیدن دور یک شمع گرد استوانه ای بلند و قطوراستفاده کرده و درون یک ظرف متوسط که با پارچه ای به رنگ کوزه ها پوشش داده شده دور ظرف میچینید وشمع را در وسط آن قرار میدهید برای آنکه سیبها کاملا به هم متصل باشند میتوانید از طرفی که به سمت شمع قرار دارند با یک سیم بلند باریک از بین سیبها رد کرده و آنها را به همان شکل دایره نگه دارید . بهتر است شمع به رنگ متضاد کوزه ها باشد با گاز و روبان به سلیقه ی خود میتوانید اطراف ظرف را تزیین نمایید

سبزه در این سفره به صورت گرد در ظرفی که وسط آن پوشش داشته باشد باید سبز شود و ظرف آن باید تقریبا بزرگ باشد درست مانند کیکی که از وسط کیک حفره ی خالی دارد ... سبزه در وسط سفره قرار میگیرد ودر وسط آن گل سنبل قرار میدهید. کوزه ها را به صورت خوابیده اطراف آن می چنید تخم مرغها را یکی در میان بین کوزه ها قرار میدهید ، آیینه در سمت چپ بالا، گلدان گل با گل شب بو در سمت راست بالا و کتاب آسمانی در سمت راست پایین به همراه شمع و تنگ ماهی در سمت چپ پایین قرار میگیرد

سفره هفت سین ساده و زیبا برای میز های کوچک با ظروف سفالی یا ¤¤

سرامیک چهارگوش

ظروف سرامیک یا سفالی چهار گوش انتخاب کرده و روی آن را از گوشه سمت چپ با یک پاپیون چهارخانه با زمینه ی قرمز و سبز تزیین میکنیم و در قسمت وسط تا پایین به سلیقه ی خود در هر ظرف یکی از مواد مانند سماق، سکه، سنجد، اسفند، برنج با چسب حرارتی یا مایع چسبانده و زیر این ظروف را پایه های پلاستیکی قرار دهید به صورتی که مانند یک تابلو قرار بگیرد این کار باعث میشود که فضای کمی را اشغال کنند.

چهار تا جام را با اسپری به رنگ سفال قهوه ای کرده و درون دو تا از آنها سرکه و سمنو را قرار دهید و دو جام دیگر را تا دو سوم با آب پر کرده و روی آن پارافین بریزید و سپس شمع روی آب در آن بگذارید. و پایه های آن را با همان روبانها که ظروف را تزیین کرده اید طراحی کنید. سبزه را در یکی از همین ظروف باید سبز کنید تا شکل میز زیبا تر باشد تخم مرغ های رنگی را نیز در ظرف خوابیده سفالی یا سرامیکی روی میز قرار میدهید و سپس به همراه تنگ کوچک ماهی که میتوانید یک سوم آن را نیز با رنگ قهوه ای از پایین رنگ کنید و به شکل دلخواه به همراه یک آینه و یکی از کتب مقدس کوچک بر روی میز بچینید

سفره هفت سین ساده و زیبا برای میزهای کوچک با سبدهای چوبی کوچک ¤¤

سبدهای یکدست کوچک تهیه کرده و داخل آن را با پوشال یا برگهای گلهای خشک کرده مانند برگ گل رز یا لاله پر کنید و از یک طرف دسته های سبد را با کنف گیس بافت شده یا طناب بپیچید تا دسته ها را کاملا بااین کار پوشش دهید میتوانید با گلهای خشک صحرایی یا میوه های کاج کوچک از یک طرف از داخل به سمت بیرون تمامی سبدها را تزیین نمایید و مواد خشک را به راحتی درون سبدها بگذارید . سرکه و سمنو را درون ظروف کوچک گذاشته و درون سبد قرار دهید و با برگهای گل یا پوشال اطراف آنرا خوب پوشش دهید. سبزه را نیز باید در ظرفی پلاستیکی به اندازه ی سبدها سبز کرده و سپس درون یکی از این سبدها قرار دهید.

برای شمع میتوانید از شمع های استوانه ای پهن در سه سایز مختلف استفاده کرد و یک چهارم شمع را با کنف به صورت دایره پوشش داد

چیدن این میزها به دلخواه صورت انجام میپذیرد و وابسته به فضاییست که مورد استفاده قرار میگیرد

نکته : فراموش نکنید که در این نوع سفره ها بهتر است از آینه های کوچک و ساده استفاده شود

سفره هفت سین برای میز چهارگوش با پایه های فرفورژه ¤¤

این سفره هم بر روی میز و هم بر روی زمین میتواند قرار بگیرد در این نوع تزیین سفره نکته ی مهم نوع پایه هاست که توجه را به خود معطوف میکند پایه ها باید دو به دو با هم یکسان باشند و بهتر است که در سایزهای مختلف قدی باشند ظروفی که بر روی پایه ها قرار میگیرند از یک طرف با گلهای مصنوعی به صورت آبشاری از دورن ظرف به سمت بیرون میتوانید تزیین کنید و مواد را درون ظروف میریزد

سفره را روی میز یا زمین پهن میکنید و یک پارچه دیگر که بهتر است ترمه باشد به صورت لوزی در وسط قرار دهید آینه بزرگی انتخاب کرده و در بالای سفره در وسط میگذارید، دو تا شمعدان بلند در دو طرف آن قرار میدهید که بهتر است اگر از فرفورژه استفاده میکنید بر روی پایه های فرفورژه باشد

به ترتیب سایز پایه ها، دو به دو در دو طرف سفره اقلامی که باید بر روی پایه ها باشند در سفره میچینید. تنگ ماهی بزرگی را انتخاب کرده و با سنگهای تزیین و یا گوش ماهی در کف تنگ آن را تزیین کنید و در وسط سفره قرار دهید. سبزه را در ظرفی سبز کنید که میان آن مانند کیک حفره دار و میان تهی باشد. آجیل را در ظرف پایه دار ریخته و پایه آنرا در وسط سبزه ها قرار دهید و در سفره بگذارید. در این سفره ها که معمولا سفره های بزرگی هستند حتما از بیش از یک گلدان گل استفاده نمایید. شیرینی و نقل را به دلخواه خود در فواصل خالی سفره قرار دهید

یک تزیین ساده ¤¤

میتوانید از جام برای سفره هفت سین خود استفاده کنید به پایه های جام با روبان گلبهی یا صورتی یک پاپیون زده یا با یک گل رز سفید مصنوعی یک گوشه از پایه را تزیین نمایید و مواد را به تفکیک درون جامها قرار دهید به دور تخم مرغ ها از رنگ روبان یا گل، گاز پیچیده و درون جام قرار دهید و در یک سفره گرد دور تنگ ماهی این جامها را بچنید و سبزه و کتاب و آینه را به همراه گلدان گل در چهار طرف سفره قرار دهید، شمع به صورت مایع در یکی از جامها به صورت تک شمع قرار میگیرد .

نگهداری ماهی قرمز و رعایت نکات بهداشتی

رعایت نکات بهداشتی فردی:

با فرارسيدن عيد نوروز و براي احترام به آداب و سنن باستاني ايرانيان علاقه*مندي مردم براي خريد آبزيان زينتي، به خصوص "ماهي قرمز" افزايش مي*يابد كه رعايت اصول ساده بهداشتي مي*تواند نقش مهمي در پيشگيري از بيماري*هاي احتمالي و سلامت خانواده*ها داشته باشد.

اولین اقدام تهیه ماهی قرمز از مراکز بهداشتی است. منظور از مراکز بهداشتی مکانهایی است که علاوه بر مسقف بودن، قابلیت شستشو و ضدعفونی کردن داشته باشند و از آب بهداشتی کافی با دما و اکسیژن مطلوب برخوردار باشند و در تمامی لوازم مورد استفاده در فروش، نگهدای و حمل و نقل رعایت بهداشت شده باشد.

از دست زدن به ماهي*ها خودداري كنید و در صورت تماس، دست*ها را با آب و صابون شستشو دهید. افراد حساس و داراي آلرژي بايد براي تماس با ماهي از دستكش استفاده كنند. به هنگام مشاهده علايم و عوارض پوستي در افراد خانواده حتما به پزشك مراجعه نمایید.

نحوه نگهداري ماهي قرمز:

-ظرف نگهداری

اولین موضوعی که می تواند بعنوان یک عامل مهم در عمر بیشتر ماهی موثر باشد محل زندگی آن است. ظروفی که در آنها ماهی فروخته میشود اغلب کوچک می باشد و نباید اشتباه کرد و ماهی ها را در همان ظروف کوچک نگاه داشت. ماهی ها به اکسیژن موجود در آب احتیاج دارند و این اکسیژن از طریق سطح هوایی که با آب در تماس است وارد آب می شود. هرچه سطح مقطع بالای تنگ کوچکتر باشد اکسیژن کمتری می تواند وارد آب شود. پس سعی کنید تا آنجا که ممکن است از ظروف کوچک برای نگهداری ماهی ها استفاده نکنید.

-آب

هر ماهي قرمز براي ماندگاري طولاني، حداقل به يك ليتر آب نياز دارد كه روزانه بايد تعويض شود. از آنجایی که ماهی در تمام طول عمر خود در آب می باشد لذا لازم است آبی که برای زندگی آن انتخاب می کنیم دارای شرایط مناسب زندگی باشد. معمولا" استفاده از آب شهری مشکل خاصی برای ماهی های قرمز ایجاد نمی کند. اما قبل از کنار گذاشتن آب برای ظرف ماهی، بگذارید یک دقیقه آب از شیر بیرون برود این باعث می شود برخی مواد شیمایی که احتمالا" در لوله رسوب کرده اند بیرون روند. برای اطمینان از خارج شدن موادی مانند کلر باید قبل از عوض کردن آب ماهی ها، بگذارید که آب بمدت یک شبانه روز در ظرف بماند. همچنین این عمل باعث می شود که آب دمای محیط را گرفته و تغییر آن برای ماهی ها خطری در بر نداشته باشد.

ظروف نگهداري ماهي نيز بايد به صورت دوره*اي شسته شود و با استفاده از محلول نمك طعام ‪ ۳‬درصد يا تركيبات آمونيوم و ساير مواد مجاز، ضد عفوني شده و پس از شستن كامل مواد ضدعفوني، مورد استفاده قرار گيرند.

هرگز نباید اجازه دهید که آب ظرف ماهی ها کثیف شود، اینکار می تواند باعث بیماری، کوتاهی عمر و در نهایت مرگ آنها شود. برای تعویض آب هرگز آب را یک دفعه عوض نکنید، با آرامش کامل نیمی از آب ظرف را خالی کرده و سپس کم کم آب برداشته شده از ظرف را با آبی که از روز قبل نگه داشته اید جایگزین کنید. در هر صورت باید سعی کنید که کمترین استرس را به ماهی های کوچک منتقل کنید. شما باید در طول هفته یک یا دو بار آب ظرف ماهی ها را به اینصورت عوض کنید.

تجمع گازهاي سمي و يا استفاده از آب كلردار، موجب كوتاهي عمر يا مرگ ماهي*ها مي*شود

-غذا

ماهی های قرمز کوچک حیوانات بسیار سخت جانی هستند و هر چیزی را می خورند. لذا به راحتی می توانید در شرایطی که غذای مناسب در دسترس ندارید از خرده های نان، شیرینی و ... به مقدار کم بعنوان غذا به آنها بدهید. اما اگر در نگهداری آنها مبتدی هستید به شما پیشنهاد می شود از غذاهای آماده آنها که ارزان قیمت هم می باشد تهیه کنید. فقط مطمئن باشید که غذایی که تهیه میکنید مربوط به ماهی گلدفیش باشد. ماهی ها نیز مانند انسان به پروتئین، ویتامین و املاح برای رشد و زندگی نیاز دارند.

در ارتباط با غذا دادن باید دقت کنید که دادن زیاد غذا به آنها و ماندن آنها در ظرف باعث آلودگی آب شده و برای ماهی ها خطراتی به همراه خواهد داشت. سعی کنید به مقدار بسیار بسیار کم در سه نوبت غذایی همانند خودتان به آنها غذا دهید، مقدار آن باید بگونه ای باشد که اضافه غذا در آب نماند.

-دمای محیط

بهترین دما برای زندگی این ماهی ها از حدود 10 تا 25 درجه سانتیگراد می باشد. دمای محیط هرگز نباید دفعتا" تغییر کند، تغییر تدریجی و ملایم دمای محیط یا آب برای آنها قابل تحمل می باشد.

- نور

ماهی های قرمز کوچک نیز همانند سایر حیوانات یا گیاهان احتیاج به نور خورشید دارند. محل نگهداری آنها باید به گونه ای باشد که تغییر روز و شب در آن احساس شود. هرگز آنها در زیر نور آفتاب مستقیم و شدید قرار ندهید.

- سایر شرایط

ریختن شن یا ماسه کف ظرف می تواند حس بودن در منزل را برای این ماهی ها بیشتر کند. دقت کنید که بیش از دو یا سه سانتیمتر ارتفاع ماسه کف ظرف نباشد چرا که در غیر اینصورت می تواند محیط خوبی برای رشد خزه و باکتری ها باشد. همچنین باید از ماسه ایی استفاده کنید که لبه های تیز نداشته باشد تا باعث زخمی شدن ماهی ها نشود. در این رابطه هرگز از ماسه های رنگ شده استفاده نکنید.

- بررسی رفتار

حداقل روزی دو نوبت یک دقیقه ای به رفتار ماهی های خود توجه کنید. به این ترتیب می توانید حرکت های غیر معمول آنها تشخیص دهید، در صورت بروز مشکل در رفتار آنها اگر علاقمند باشید می توانید از متخصصین نگهداری ماهی برای درمان آنها مشورت بگیرید. اما مطمئن باشید اگر موارد بالا را رعایت کنید مشکل خاصی برای آنها پیش نخواهد. در صورت بروز هر نوع علايم و ناراحتي در ماهي زينتي، ماهي بيمار بايد بلافاصله از ساير ماهي*ها جدا شود.

ابوريحان بيروني در آثار الباقيه مينويسد

که با آغاز سال جديد سالمندترين فرد خانواده به پا ميخواست و قاشقي عسل يا قطعه قندی بر دهان يکايک خانواده ميگذارد و با دادن هديه و يک برگ سبز ويا يک سکه ضرب سال که داخل يک سيب يا ليمو قرار داده شده بود ، آمدن نوروز را شادباش ميگفت . بعد تمام خانواده بپا ميخواست و نماز سپاس و تندرستي بجا مي آورده و از اهورا مزدا دير زيستن و فراخي روزی و شادکامي آرزو ميکردند ، پس از اين مراسم خانوادگي زن و مرد ، کوچک و بزرگ ، به کوی و برزن برفتند و هر که را سر راه خود ميديدند بدو آب مي پاشيدند ! گلاب پاشان هم اکنون در اصفهان و قسمتي از چين مرسوم ميباشند .

پیدایش نوروز و برخی از رویدادهایی که در طول تاریخ در این روز و یا به این مناسبت روی داده است

نوروز و آیینهای باشكوه آن، مسیری سه هزار ساله و پرپیچ و خم را پیموده تا به ما رسیده است. «نوروز» كهنسالترین آیین ملی در جهان است كه جاودانه مانده و یکی از عوامل تداوم فرهنگ ایرانیان (آرینهای جنوبی) است. آیینهای برگزاری این جشن بزرگ در عصر حاضر با سه هزار سال پیش تفاوت چشمگیر نكرده و به همین دلیل عامل وحدت فرهنگی ساكنان ایران زمین به شمار می*رود كه آن را در هر گوشه از جهان كه باشند، یكسان برگزار می*كنند و بزرگ می*دارند و به همین جهت است كه اندیشمندان «نوروز» را مظهر پایدار هویت و ناسیونالیسم ایرانی خوانده*اند كه مورخان در قوه محركه*اش تردید ندارند؛ زیرا كه در طول تاریخ نیروی عظیم و كارآییهای فراوان آن را درك كرده*اند.

«نوروز» روز ملی و جشن همه كسانی است كه در فلات ایران (ایران زمین) خود یا نیاكانشان به دنیا آمده*اند و تاریخ و فرهنگ مشترك دارند، از جمله تاجیكها، افغانها، كردها و ساكنان سرزمینهایی كه در طول قرون و اعصار، امپراتوری ایران را تشكیل داده بودند.

دو قرن است كه امپراتوری ایران براثر توطئه*های استعمارگران اروپایی از میان رفته است، اما فرهنگ مشترك و مدنیت غنی قوم ایرانی باقی مانده و نوروز همچنان روز ملی همه مردمی *است كه از كوههای پامیر و بدخشان تا انتهای كوههای كردستان سوریه و از قفقاز تا رود سند و منطقه خلیج فارس سكونت دارند.

نوروز، هدفهای آن و وقایعی كه در طول قرون و اعصار در این روز روی داده است در خور توجه فراوان است.

در بسیاری از آثار گذشته نگاران، از جمله در تاریخ طبری، شاهنامه فردوسی و آثار بیرونی؛ نوروز به جمشید، شاه افسانهای و درپاره ای دیگر به کیومرث نسبت داده شده و آن را به دلیل آغاز بهار، برابر شدن روز و شب و از سر گرفته شدن درخشش خورشید و اعتدال طبیعت، بهترین روز در سال دانسته*اند.

به نوشته برخی از مورخین بر پایه افسانه*ها، سه هزار سال پیش در چنین روزی، جمشید از كاخ خود در جنوب دریاچه ارومیه (منطقه باستانی حسنلو) بیرون آمد و عمیقاً تحت تأثیر آفتاب درخشان، و خرمی *و طراوت محیط قرار گرفت و آن روز را «نوروز»، روز صفا، پاك شدن زمین از بدی*ها و روز سپاسگزاری از خداوند بزرگ نامید و خواست كه از آن پس، بدون وقفه، هر سال در این روز آیین ویژه*ای برگزار شود- آیینی كه هنوز ادامه دارد و از گزند زمانه و هرگونه تحول سیاسی و اجتماعی مصون مانده است.

لازم است بدانیم كه مهاجرت آرین*ها به صورت سه دسته مادها، پارس*ها، پارت*ها به سرزمین ایران در قرن هشتم پیش از میلاد تكمیل شد. این گروه از آرین*ها از گروهی كه به اروپا رفتند، جدا شده بودند که مورخان آنان را آرین*های جنوبی می*خوانند. مادها در منطقه غرب ری (تهران امروز) تا مرز ایلام از جمله آترپاتكان (آذربایجان) و كردستان مستقر شدند و بعدا حكومتی به پایتختی همدان در تأسیس كردند كه به احتمال زیاد جمشید از میان آنان برخاسته بود. زیرا، پارس*ها در جنوب و جنوب شرقی «ری» تا سواحل خلیج*فارس وبیشتر افغانستان و بلوچستان امروز اسكان گرفته بودند و پارت*ها در شرق دریای مازندران از جمله خراسان بزرگ، دامغان، خوارزم و گرگان - تپورستان (مازندران) و نواحی اطراف استقرار یافته بودند.

ترویج آموزش*های زرتشت- تنها پیامبری كه از میان آرین*ها برخاسته- به نوروز جنبه معنوی*تری بخشید، زیرا زرتشت بر كردار، گفتار و پندار نیك تأكید داشت و هر عمل خلاف عدالت را نفی می*كرد و تحولات تاریخ را نتیجه كشمكش بدی و خوبی می*دانست كه سرانجام با شكست قطعی بدی؛ آرامش، صفا، شادی، صمیمیت و عدالت جهانیان تأمین خواهد شد. نوروز فرصت خوبی برای زدودن افكار بد از روح، پایان دادن به دشمنی*ها از طریق تجدید دیدارها و نیز شاد كردن دوستان و بستگان، مخصوصاً سالخوردگان با دستبوسی آنان و مبادله هدیه بوده است.

كوروش بزرگ نوروز را یك آیین رسمی *اعلام كرد

كوروش بزرگ مؤسس امپراتوری ایران كه از مادر، ماد و از پدر، پارس بود نخستین حكمران ایرانی بود كه به نوروز جنبه رسمی *داد و در سال 534 پیش از میلاد دستورالعملی برای آن تدوین كرد كه شامل ترفیع نظامیان، ابلاغ انتصابات تازه، سان دیدن از سربازان، عفو مجرمین پشیمان، ایجاد فضای سبز و پاكسازی محیط زیست- از منازل شخصی گرفته تا اماكن عمومی*ـ بود. چهارسال پیش از آن،كوروش پس از تصرف بابل، نوروز را در آنجا جشن گرفته بود و به این سبب برخی از مورخان، زمان اعلام رسمی*و عمومی *شدن نوروز به عنوان عید ملی را سال 538 قبل از میلاد نوشته اند. بابل در 29 اکتبر سال 539 پیش از میلاد به تصرف ایران درآمده بود.

در دوران هخامنشیان، یازده روز اول فروردین (فرورتیشن/ Farvartishn) ویژه انجام مراسم نوروز بود. شاه در نخستین روز سال نو روحانیون، بزرگان، مقامات دولتی و فرماندهان ارشد نظامی، دانشمندان و نمایندگان سرزمین*های دیگر را می*پذیرفت و ضمن سپاسگزاری از عنایات خداوند، گزارش كارهای سال كهنه و برنامه*های دولت برای سال نو و نظر خویش را بیان می*كرد كه نصب*العین قرار گیرد. این آیین تا همین اواخر با جزیی تفاوت رعایت می*شد. شاه سپس پیشكش*ها را دریافت می*كرد كه نمونه آن در كنده*كاری*های تخت جمشید دیده می*شود. آنگاه مراسم سان و رژه برگزار می*شد و افسرانی كه قهرمان دفاع از وطن شده بودند، ترفیع و پاداش می*گرفتند و مقامات تازه و قضات نو معرفی می*شدند.

در نوروز، مردم نخست به دیدن سالخوردگان خانواده، بیماران و از كارافتادگان می*رفتند و ادای احترام میكردند (احترام و رعایت احوال سالخوردگان و نسل بازنشسته، در میان ایرانیان همواره نهایت اهمیت را داشته است). سپس عید دیدنی آغاز می*شد. پیش از دید و بازدیدها، در لحظه تحویل سال هر فرد از خدا میخواست كه در سال نو روان او را پاك و آرام نگهدارد. این مراسم پس از 25 قرن به همین صورت ادامه دارد و باعث اعجاب ملل دیگر شده است.

سران دولت هخامنشی در آداب و رسوم و قوانین سرزمین*های غیرآریایی*نشین كمتر مداخله می*كردند ولی در مصر كه بیش از یك قرن یكی از ایالات ایران به شمار می*رفت، آیین*های نوروز را رواج داده بودند و با اعزام سفیر به حبشه (اتیوپی) از شاه انتخابی این كشور خواسته بودند كه نوروز را برسمیت بشناسد و برگزار كند، آلودن محیط *زیست (آب و هوا و زمین) را منع و برای دروغ*گفتن و سوء نیت مجازات در نظر بگیرد.

داریوش بزرگ نوروز را آیین عمومی *سراسر قلمرو ایران قرارداد

داریوش بزرگ كه در گسترش آیین*های نوروزی در میان متصرفات غیرآرین امپراتوری ایران سعی بلیغ داشت در مراسم نوروز 515 پیش از میلاد (هفت*سال پس از آغاز فرامانروایی اش) تصمیم خود را در زمینه ایجاد سنگ نبشته بیستون- حاوی آرزوها، اندرزها و شرح قلمرو ایران- اعلام كرد كه مورخان با توجه به این سنگ نبشته گفته*اند كه ایران تنها كشور جهان است كه سند مالكیت دارد. بزرگترین آرزوی داریوش كه در این كتیبه آمده، این است كه خداوند ایران را از آفت دروغ و خشكسالی مصون سازد.

پس از تكمیل ساختمان عظیم و زیبای تخت جمشید در پارس و گشایش آن، آیین*های رسمی* نوروز، باشكوه بی*مانندی در آنجا برگزارمی*شد. مراسم نخستین نوروز در تخت جمشید دو هفته طول كشید. مردم عادی در تالار صدستون و سران ایالات و مقامات ترازاول در تالارهای دیگر این كاخ حضور می*یافتند. كار ساختن تخت جمشید (یونانی*ها پرس*پولیس = شهر پارس خوانده*اند) 51 سال طول كشید. داریوش اول تصمیم به ساختن آن، در محلی نه چندان دور از پاسارگاد گرفت، ولی پادشاه سوم بعد از او آن را گشود و به این ترتیب ایران دارای دو پایتخت شد: شوش پایتخت اداری و تخت جمشید پایتخت سیاسی. عنوان «تخت جمشید» را قرن*ها بعد، عوام*الناس به آن دادند، حال آن كه این كاخ با جمشید افسانه*ای ارتباطی نداشته است. از این كاخ كه گویای تمدن و پیشرفت ایرانیان باستان است بر قلمروی میان سند، دانوب، مدیترانه و نیل فرمانروایی می*شد. حسادت اسكندر مقدونی نسبت به این شكوه و عظمت، عامل عمده ویرانی این كاخ به دست او شد. افراد خاندان سلطنت و درباریان در هر کجای کشور که بودند پیش از فرا رسیدن نوروز خود را به تخت جمشید می*رسانیدند و بهار را در آنجا بسر می*بردند.

پس از ساختن تخت جمشید مراسم رسمی* نوروز در این تالار برگزار می*شد

داریوش دوم به مناسبت نوروز، در سال 416 پیش از میلاد سكه زرین ویژه*ای ضرب كرد كه یك طرف آن شكل سربازی را در حال تیراندازی با كمان نشان می*دهد. ضرب سكه زر و سیم یک قرن پیش از آن توسط داریوش اول آغاز شده بود. سكه*های داریوش اول به «داریك» یا «دریك» موسومند. باید توجه داشت که رسم دادن سکه به عنوان عیدی از زمان هرمز دوم - شاه ساسانی در سال 304 میلادی آغاز شده است

مِهستان (مه/ Meh: بزرگ)، پارلمان ایران در عهد اشكانیان نخستین جلسه خود را در نوروز سال 173 پیش از میلاد با حضور مِهرداد اول- شاه وقت ـ برگزار كرد و اولین مصوبه آن انتخابی كردن شاه بود. عزل شاه نیز در اختیار همین مجلس قرار گرفت، البته طی شرایطی از جمله خیانت به كشور، ابراز ضعف و نیز جنون، بیماری سخت و از كار افتادگی. ایران در آن زمان دارای دو مجلس بود. مجلس شاهزادگان و مجلس بزرگان كه جلسه مشترك آنها را «مِهستان» می*خواندند.

در سال 52 میلادی، مِهستان كه از نحوست 13 فروردین می*ترسید، چند روز ایران را بدون شاه گذارد و روز 15 فروردین «بلاش» را از میان شاهزادگان اشكانی به شاهی برگزید كه از همه آنان كوچكتر بود و استدلال كرد كه «مصلحت» انتخاب بلاش را ایجاب می*كرد. شاه قبلی در ایام نوروز مرده بود. نحوست رقم 13 از یونانیان است که با اسکندر وارد ایران شده است.

نوروز ایرانی بر حسب سال مصادف است با یكی از این سه روز در تقویم میلادی: 20، 21 و یا 22 مارس (مارچ). در مارس 44 پیش از میلاد، ایران خود را برای دفاع در برابر حمله احتمالی «سزار» آماده می*كرد كه خبر رسید سزار 15 مارس (هفت روز پیش از نوروز) در سنای روم ترور شده است و شاه جریان را به اطلاع رجال كشور رسانید که ایام عید را در دلواپسی بسر برده بودند. سپهبد سورنا فرمانده كل ارتش ایران 9 سال پیش از آن (سال 53 پیش از میلاد) در «حران» ارتش روم را در هم شكسته بود. در این جنگ، كراسوس كنسول روم و فرمانده این ارتش كشته شده بود و سزار تصمیم به انتقام*گیری داشت.

اردشیر بابكان- كه در سال 226 میلادی سلسله ساسانیان را تأسیس كرده بود چهار سال بعد از دولت روم كه در جنگ از وی شكست خورده بود، خواست كه نوروز ایرانی را به رسمیت بشناسد و سنای روم نیز آن را پذیرفت و از آن پس نوروز ما در قلمرو روم به Lupercal معروف شد.

در دوران اشكانیان ایام نوروز به پنج روز كاهش یافته بود اما اردشیر به تقاضای «تنسر/ Tansar» موبدِ موبدان (روحانی ارشد زرتشتیان) روز ششم فروردین- زادروز زرتشت- را بر آن اضافه كرد و چون ایرانیان روز هفتم فروردین را خوش*یمن می*دانستند و بیشتر ازدواج*ها را به این روز موكول می*كردند، از آن زمان ایام نوروز كه روزهای روح ابدی، شادی*ها و پاكی*ها بشمار می*آمدند، به هفت روز افزایش یافت و ایرانیان در این هفت*روز دست از كار می*كشیدند.

در طول حكومت ساسانیان اهمیت نوروز افزایش یافت. نه تنها یك عید ملی بود بلكه ایام تمیز كردن محیط *زیست، پوشیدن لباس نو، تمیز كردن بدن، استغفار از گناهان، دلجویی از پیران، تجدید دوستی*ها، استحكام خانواده، و بیرون كردن افكار بد و پلیدی*ها از روح و روان به شمار می*آمد. در این عهد، تشریفات نوروزی مفصل شد، از جمله روشن كردن آتش روی بام*ها در شب نوروز به منظور سوزاندن پلیدی*ها كه اینك این رسم به روشن كردن شمع سر سفره هفت*سین تبدیل شده است. ساسانیان معتقد بودند كه هدف کوروش بزرگ از اعلام نوروز به عنوان یك روز ملی، برقراری عدالت، نظم، برادری، انسان*دوستی و پاكدامنی بوده و باید تحقق یابد.

در مارس 326 میلادی میان ارتش ایران به فرماندهی شاپور دوم و ارتش روم به فرماندهی كنستانتینوس دوم امپراتور این كشور جنگی خونین و پرتلفات در گرفته بود. با اینكه پیروزی با ارتش ایران بود، شاپور دوم 20 مارس (شب عید نوروز) علی*رغم مخالفت افسرانش كه در شرف بُردن جنگ بودند، آتش*بسی دو هفته*ای اعلام كرد تا سربازان بتوانند آئیین*های نوروزی را برگزار كنند. كنستانتینوس دوم كه نیروهایش تلفات شدید داده بودند، پس از این آتش بس موقت حاضر به ادامه جنگ نشد و روز دهم آوریل میان دو امپراتور پیمان صلح به امضاء رسید.

در مراسم نوروز سال 399 میلادی، چند مسیحی ایرانی كه موفق به ورود به كاخ یزدگرد شاه وقت (ساسانی) شده بودند، فی*البداهه از او تقاضای آزادی مذهبی برای خود كردند. این آزادی كه مورد درخواست دولت روم هم بود به همه مسیحیان قلمرو ایران داده شد.

در نوروز سال 501 میلادی (1349 سال پیش از انتشار مانیفیست كمونیست به قلم كارل ماركس) مزدك- روحانی زرتشتی- جنبش سوسیالیستی خود را بر پایه مالكیت عمومی*دارایی*ها، استفاده از تولیدات و ثروت بر حسب نیاز فرد و برابری اجتماعی- اقتصادی همه مردم علنی ساخت كه مورد توجه مردم كه گرفتار جامعه*ای طبقاتی و وجود شكاف عظیم میان فقیر و غنی بودند، قرار گرفت و حتی شاه وقت ایران ـ قباد ـ متمایل به افكار او شد .

پیمان «صلح پایدار» ایران و روم كه به امضای خسرو انوشیروان ساسانی و «ژوستی نی اَن» امپراتور روم رسیده بود، در سال 532 میلادی در مراسم نوروزی كه در تالار كاخ تیسفون (ایوان مدائن - طاق كسری، نزدیك بغداد) با حضور شاه ایران برپا شده بود، مبادله شد.

خسرو انوشیروان به هر كس كه در طول سال به وطن خدمت چشمگیر كرده بود در مراسم نوروز یكی از این سكه*های با تصویر خود را می*داد.

در زمان حكومت طولانی نوشیروان ساسانی (یا خسرو انوشروان)، تماس مستقیم مردم با شاه افزایش یافته بود و شاه شخصاً به برخی شكایات رسیدگی می*كرد و در مراسم نوروزی كاخ سلطنتی عده بیشتری از مردم عادی شركت می*كردند و به همین سبب خسرو انوشیروان در سال 549 میلادی، پس از برگزاری مراسم نوروز دستور ساختن تالار بزرگی را به ضمیمه کاخ سلطنتی تیسفون که از دجله فاصله زیاد نداشت صادر کرد و این تالار و ساختمان ضمیمه آن نهم مارس سال 551 میلادی آماده بهره برداری شد و آیین*های نوروزی آن سال در آنجا برگزار شد. این تالار که با فرش معروف بهارستان مفروش بود پس از حمله اعراب آسیب دید و بعدا منصور خلیفه عباسی دستور داد که با تخریب کاخ سلطنتی و عمارات بزرگ تیسفون ، مصالح لازم برای تکمیل عمارات شهر نوساز بغداد واقع در همان نزدیکی تامین شود و باقیمانده سکنه تیسفون به بغداد منتقل شوند. با وجود این، بقایای تالار خسرو انوشیروان که به طاق کسرا و ایوان مدائن معروف شده همچنان باقی و پایدار مانده و از آثار تاریخی مهم جهان بشمار می*آید. دانشگاه جندی شاپور (خوزستان) هم که به دستور خسرو انوشیروان برای تدریس و تحقیق طب و فلسفه ساخته شده بود در نوروز (سال 550 میلادی) گشایش یافت .

دهها سال مراسم نوروزی در این تالار( طاق كسری ) در شهر تیسفون بر گزار می*شد.

بعد از اسلام، تا مدتی مراسم نوروز در ایران به صورت خصوص و خانوادگی برگزار می*شد. با وجود این، نوروز ایرانی از طریق مسلمانان تا اندلس (اسپانیا) گسترش یافت. از زمان عباسیان به دلیل بسط نفوذ ایرانیان در دستگاه خلفای این دودمان، مراسم نوروز به این دستگاه راه یافت ولی عیدی رسمی *نبود. در روایت است كه *هارون الرشید، خلیفه معروف عباسی، هزاران سكه نقره كه یك طرف آنها را رنگ زده بود (علامت*گذاری كرده بود) در مراسم نوروز (سال 211 هجری) در شهر بغداد به بزرگانی كه به دیدن او رفته بودند، هدیه داد و به آنان تأكید كرد كه سال آینده، كسی سكه دریافت خواهد كرد كه سكه*های امسال را با خود بیاورد و به او نشان بدهد. هدف *هارون این بود كه سكه*های عیدی را که داده بود خرج نكنند.

نقل است در نوروز، جامی پر از حلوا برای پیغمبر هدیه آوردند. آن حضرت پرسید: این چیست؟ گفتند: امروز، روز نوروز است. پرسیدند: نوروز چیست؟ گفتند: عید بزرگ ایرانیان است. فرمود: آری. در این روز بود كه خداوند عسكره را زنده كرد.

پرسیدند: عسكره چیست؟ فرمود: عسكره هزاران مردمی بودند كه از ترس مرگ، ترك دیار كرده و سر به بیابان نهادند و خداوند به آنان گفت بمیرید و مردند و سپس آنان را زنده كرد و ابرها را امر فرمود كه به آنان ببارد.

ازاین*روست كه پاشیدن آب در این روز رسم شد. پس از آن حلوا تناول و بقیه را میان یاران خود قسمت كرد و گفت: كاش هر روزی برای ما نوروز بود. سال در فرس باستان از كلمه «سرد» مشتق شده و به همین دلیل سال را با فصل سرد شروع می*كردند.

نوروز، بزرگ*ترین جشن ملی مردم ایران به شمار می*رود. این روز در واقع آغاز نوزایی طبیعت و بشارت زنده شدن دوباره مردگان است. برگزاری جشن*های آغاز سال نو بسیار قدیمی و كهن بوده و در هر دوره، اندكی از شاخ و برگ آن زده شده و درخت كهنسال نوروز بار دیگر منعطف با زمانه، رشد و نمو دیگری یافته است و امروزه نه تنها رسمی كهن كه رسمی دینی نیز به شمار می*رود كه به نوزایی و بازگشت اشاره دارد.

در گذشته، سال در میان ایرانیان به ۲ بخش تابستان و زمستان تقسیم می*شد كه به تابستان «همه» و به زمستان «زینه» می*گفتند. تابستان از آغاز بهار و فروردین آغاز و تا پایان مهرماه ادامه داشت كه در واقع ۷ ماه به اضافه فروردین بود. ۶ ماه بعد نیز كه از آغاز آبان شروع می*شد، تا پایان اسفند و پنجه بزرگ ادامه پیدا می*كرد.

زرتشتیان آغاز سال را با قرار گرفتن برج حمل در آفتاب و اعتدال بهاری شروع می*كردند و مهرگان را به عنوان جشنی برای ۶ ماه پایان سال برپا می*داشتند.

سلمان فارسی می*گوید: «ما در عهد زرتشتی بودن می*گفتیم خداوند برای زینت بندگان خود یاقوت را در نوروز و زبرجد را در مهرگان بیرون آورد و فضل این دو بر ایام دیگر، مانند برتری یاقوت و زبرجد است به جواهر دیگر.»

ایرانیان باستان سال نو را با انجام مراسم دینی آغاز می*كردند و نوروز برای آنها مقدس بود و به این دلیل جشن*ها و رسوم بازمانده از جشن نوروز را نباید تنها برای شادی و جشن ظاهری دانست و ریشه آن را باید در رسوم و عقاید دینی آنها بازجست.

جشن*های نوروزی در ایران پس از ورود اسلام نیز با آیین*های دین شریف درهم آمیخت و ضمن حفظ ریشه*ها، شاخ و برگ*های تازه یافت.

شاید به دلیل روحانی بودن جشن*های نوروزی بود كه پیامبر اكرم*ص و امامان معصوم*ع همگی به بزرگی از نوروز ایرانیان یاد كرده و بر تداوم آن پای می*فشارند.

معلی بن خنیس به نقل از امام جعفر صادق*ع می*گوید: «گفتم ای سید من! فدای تو شوم. نمی*آموزی به من نام روزها را به زبان فارسی؟»

جواب فرمود: «آنها روزی چند قدیم از ماه*های قدیمند كه هر ماهی ۳۰ روز است و زیاد و كم ندارد.

آنگاه افزود: اول هر ماه هرمزد نام دارد كه نامی است از نام*های خدای تعالی. در این روز آدم علیه*السلام آفریده شد. فارسیان می*گویند این روز جهت آشامیدن مفرحات و خوشحالی كردن خوب است و ما می*گوییم روزی است مبارك و روز سرور و خرمی است...»

جشن*های باستانی نوروزی مانند سبزه به آب دادن یا نذر و نیاز برای مردگان نیز نشانی از نوزایی است كه همچنان برگزار می*شود و نوروز را دوچندان ارزشمند و ماندگار می*كند.