ایرانیها هنر و خلاقیت خود را با معماری تلفیق کردند و در طول سالیان دراز، بناهایی را ساختند که امروز از آنها به عنوان شگفتیهای معماری دنیا یاد میشود.
مروزه معماری را یک هنر اجتماعی میدانند. در اصول معماری، اجتماعی بودن و سازش بنا با محیط و اجتماع اهمیت زیادی دارد. معماران ایرانی بناهایی را طراحی کردند که پس از گذشت صدها سال، همچنان شگفتی و زیبایی خود را حفظ کردهاند و طراوت و تازگی ابتدای ساخت خود را از دست ندادهاند. شاید به همین دلیل است که دیدن چندباره یک بنای زیبا برای ما خستهکننده نیست.
سابقه معماری ایران را مربوط به هزاره هفتم قبل از میلاد میدانند. از همان دوران معماران ایرانی ویژگیهایی را در طرحهای خود به کار گرفتند که معماری ایران را شناسنامهدار کرد و ویژگیهای خاص و منحصربهفردی به آن بخشید. محاسبات دقیق، فرم درست پوشش، رعایت مسائل فنی و علمی در ساختمان، ایوانهای رفیع، ستونهای بلند و بالاخره تزئینات گوناگون بودند که معماری ایران را باشکوه و زیبا کردند.
معماری در ایران سبکهای مختلفی را تجربه کرد. پارسی، پیش پارسی، مادی، پارتی و معماریهای خاص دورههای هخامنشیان، سلوکیان و ساسانیان از شیوهها و سبکهای متنوع معماری پیش از ظهور اسلام در ایران بودند. پس از اسلام نیز سبکهای خراسانی، رازی، اصفهانی و آذری بخش مهمی از معماری را شامل میشدند.
مروری داریم بر ویژگیهای معماری برخی از این بناهای شگفتانگیز.
تخت جمشید
تخت جمشید
معماری تخت جمشید از شگفتیهای طراحی و ساخت بنا در دنیاست. در آن زمان ساخت این بنا هدفی جز بیان شکوه و عظمت امپراطوری و بالاخص شخص پادشاه نداشت.
تخت جمشید پایتخت کوهستانی امپراطوری پارس بود که یونانیان آن را پرسپولیس (به معنای شهر شارسه) مینامیدند. در تخت جمشید وجود سنگهای خوب و مناسب محلی، زمینه را برای معماری کاخ های ستوندار با تزیینات حجاری و رنگآمیزی شده و نیز استفاده از آجرهای لعابدار در برخی قسمتها را فراهم آورده بود.
ستونهای این بنا با وجود گذشت سالهای طولانی و پشت سر گذاشتن حوادث گوناگون هنوز سر پا ماندهاند. این ستونها برخلاف آن چه که به نظر میرسد یکپارچه نیستند و به صورت تکه تکه روی هم سوار شدهاند. در محل اتصال این تکهها سرب مذاب ریخته شده که سازه را در مقابل هر تکان و لرزهای مقاوم نگه میدارد. نخستین بار در تخت جمشید بود که ستونها تا آخرین حد ممکن از هم فاصله گرفتند.
استفاده از فلزهای گرانبها برای تزیین نقوش، ظرافت آنها، رنگآمیزی و تعدد پلکان از موارد جالب معماری تخت جمشید است. ساخت این بنا 25 قرن پیش در زمان حکومت داریوش آغاز و بعدها توسط جانشینانش کامل شد. گفته شده 120 سال طول کشید تا تخت جمشید توسط هنر معماران و هنرمندان ایرانی کامل و به عنوان نمایش عظمت و شکوه فرمانروایی پادشاهان هخامنشی به دنیا معرفی شود.
یکی از هنرهای معماری در تخت جمشید این است که نسبت ارتفاع سر درها به عرض آنها و همین طور نسبت ارتفاع ستونها به فاصله بین دو ستون «نسبت طلایی» است. نسبت طلایی نسبت مهمی در هندسه است که در طبیعت وجود دارد. به کار بردن این نسبت در ساخت تخت جمشید از ویژگیهای منحصربهفرد معماری ایران در قرنها پیش بوده است.
تخت جمشید مدت حدود ۵۰ سال، مرکزی برای برگزاری مراسم آیینی و جشنها به ویژه نوروز بوده است. این بنای باشکوه 330 سال پیش از میلاد مسیح با حمله اسکندر مقدونی سردار یونانی به آتش کشیده شده و بخش عظیمی از کتابها، فرهنگ و هنر دوره هخامنشی نابود شد. با این حال هنوز ویرانههای تخت جمشید از پرطرفدارترین مکانهایی است که ایرانیها و گردشگران خارجی را به شیراز میکشاند.
طاق کسری
طاق کسری یا ایوان مداین با بزرگترین طاق خشتی جهان، از معماریهای دوره ساسانیان است. این سازه را مهمترین معماری این دوره میدانند. گفته شده پادشاهان ساسانی برای ساخت طاق کسری، معروفترین معماران را از نقاط مختلف فراخواندند و سه هزار کارگر برای ساخت آن به کار گمارده شدند. به گفته مورخین ساخت این بنا 20 سال طول کشید.
مهمترین قسمت این کاخ٬ مدخل اصلی آن است که به شکل ایوانی عریض و مرتفع٬ رو به خارج ساخته شده و تالار مستطیل شکلی در پشت آن قرار داشته است. طاق بزرگ این سازه بر روی دیوارهها و بدون ستون بنا شده و در طرفین آن راهروها٬ اتاقها و تالارها با پوشش گنبدی و گهوارهای قرار گرفتهاند. قسمت جلویی هلال بزرگ و بخشی از نمای اصلی کاخ هنوز پا برجا است.
نمای خارجی این کاخ با آجر ساخته شده و ستونها و کنگرههای آن با ورقهای مس مزین به طلا و نقره پوشانده شده بود. ایوان مداین در طول سالها از قلمرو ایران خارج شد و هماکنون خرابههای آن در ۳۷ کیلومتری جنوب شهر بغداد در ساحل خاوری رود دجله قرار دارد.
مسجد شیخ لطفالله اصفهان
مساجد شیخ لطفالله
مسجد شیخ لطفالله اصفهان که در ضلع شرقی میدان نقش جهان واقع است، از معروفترین مساجد دنیا از نظر معماری به شمار میرود. این مسجد بین سالهای 1602 تا 1619 و به دستور شاه عباس صفوی بنا شد. معمار این بنای ارزشمند استاد محمدرضا اصفهانی است. این مسجد به نام شیخ لطفالله جبلعاملی، عالم بزرگ عصر صفوی است که به دعوت شاه عباس از لبنان به ایران آمد و به تدریس فقه و اصول پرداخت.
مسجد شیخ لطفالله مجموعهای از هنرهای متنوع تجسمی است. سبک معماری آن به شیوه اصفهانی بوده و در کاشیکاریهای معرق داخل و بیرون گنبد از خط ثلث به قلم علیرضا تبریزی عباسی استفاده شده است. محراب این مسجد به دلیل کاشیکاریهای معرق و مقرنسهای ظریف آن از شاهکارهای بینظیر معماری به شمار میرود.
پروفسور آرتور پوپ در کتاب بررسی هنر ایران درباره این مسجد نوشته است: «به سختی میتوان این اثر را محصول دست بشر دانست. کوچکترین نقطه ضعفی در این بنا دیده نمیشود، اندازهها بسیار مناسب، نقشه طرح بسیار قوی و زیبا و به طور خلاصه توافقی است بین یک دنیا شور و هیجان و یک سکوت و آرامش باشکوه که نماینده ذوق سرشار زیباشناسی بوده و منبعی جز ایمان مذهبی و الهام آسمانی نمیتواند داشته باشد.
گنبد سلطانیه
معماران ایرانی بلندترین گنبد آجری و نخستین گنبد دوجداره جهان را با ساخت گنبد سلطانیه زنجان به نام خود ثبت کردند. ارتفاع آن 50/48 متر و قطر دهانهاش 40/24 است. این بنا در زمان ساخت خود به عنوان تحول عظیمی در معماری اسلامی ایرانی به حساب میآمد. از این گنبد به عنوان یکی از شاهکارهای معماری اسلامی نام برده میشود.
گنبد سلطانیه بین سالهای 704 تا 712 قمری و به دستور الجایتو پادشاه مغول - معروف به سلطان محمد خدابنده - ساخته شد. گنبد سلطانیه را از نظر حجم، سبک معماری، رابطه فضاها، تناسبات موجود در اجزای مختلف، ایستایی، مقاومت بنا، زیباییشناسی و تزیینات نمونهای خاص در معماری میدانند. دو جداره بودن گنبد باعث آسیبناپذیر بودن آن در برابر زلزله شده است.
این بنا که به شیوه معماری آذری ساخته شده، در ابتدا با هدف انتقال پیکر امام علی (ع) از نجف به سلطانیه ساخته شد، اما با منتفی شدن این موضوع، به آرامگاه الجایتو تبدیل شد. برای ساخت این بنا 10 سال زمان صرف شد و بیش از سه هزار کارگر روی آن کار کردند. بنای اصلی هشت در و هشت مناره دارد و دارای سه بخش اصلی شامل ورودی، تربتخانه و سردابه است. برای تزئین گنبد از کاشیهایی به رنگ آبی فیروزهای استفاده شده است.
نورگیرهای خارقالعاده گنبد سلطانیه هر بینندهای را مبهوت میکند. این نورگیرها مانند یک ساعت آفتابی عمل میکنند. اگر نور از سوراخ گنبد اصلی بتابد زمان اذان ظهر است. نوری که از پنجرههای بزرگ میتابد ساعت را نشان میدهد و نور پنجرههای کوچک، حدود دقیقه را به نمایش میگذارد.
آرتور پوپ پژوهشگر آمریکایی آثار تاریخی و هنری ایران درباره این بنا گفته است: «گنبد سلطانیه به رغم حجم بزرگش، سبک و با روح به نظر میرسد و مانند طاق آسمان مستحکم است. بارها و فشارها به درستی در نقاط نسبتاً معدودی تمرکز یافتهاند و هیچ مانعی برای آنکه حرکت هماهنگ و رو به عروج بنا را مخدوش کند وجود ندارد؛ از این رو بنا از لحاظ ساختار یک شاهکار است.»
چهلستون
چهلستون
دوره حکومت صفویان، دوران شکوفایی هنر معماری ایران بود. در این دوران به دلیل علاقه شاه به معماری و ساخت بناهای باشکوه، شهر اصفهان میزبان بهترین معماران ایران بود و بناهایی که در این دوره ساخته شدند، امروز به پربازدیدترین مکانهای کشور تبدیل شدهاند.
عمارت چهلستون، پل خواجو، باغ طاووس خانه، باغ شبکه، باغ قوشخانه و باغ سعادت آباد از مهمترین بناهای ساخته شده در این دوره هستند. در این بین عمارت چهلستون به دلیل معماری خاص و نام رازآلود خود از اهمیت خاصی برخوردار است.
در دوره شاه عباس اول هسته اصلی عمارت به صورت کوشک ساخته شد و در زمان شاه عباس دوم توسعه یافت و چهلستون نام گرفت. تالار آینه، تالار ۱۸ ستون، دو اتاق بزرگ شمالی و جنوبی تالار آینه، ایوانهای طرفین سالن پادشاهی و حوض بزرگ مقابل تالار از اجزای این بنا هستند.
معماری این کاخ را ترکیبی از هنر معماری چینی و ایرانی و فرنگی میدانند. ستونهای این عمارت که نام کاخ از آنها گرفته شده از جنس چوب چنار و کاج است. انعکاس تصویر 20 ستون در آب حوض جلوی استخر باعث شده نام این عمارت را چهلستون بگذارند. البته عدد 40 در آن زمان نماد تعداد زیاد بوده و برخی معتقدند نام عمارت بر این اساس تعداد زیاد ستونها انتخاب شده است.
<img src=" http://btm.bookpage.ir/image/jpeg;base64,/9j/4AAQSkZJRgABAQAAAQABAAD/2wCEAAkGBxQTEhUUEhQUFhQXGBcXGBUYFxgXFxgVFxYYFxYXFRQYHCggGBolHBYWITEhJSkrLi4uFyAzODMsNygtLiwBCgoKDg0OGxAQGywkHyUsLDQsLCwsLCwsLC8sLCwsLCwsLCwsLCwsLCwsLCwsLCwsLCwsLCwsLCwsLCwsLCwsLP/AABEIALYBFAMBIgACEQEDEQH/xAAcAAABBQEBAQAAAAAAAAAAAAABAAIDBQYEBwj/xABDEAABAwIEAwYEBAQCCQUBAAABAAIRAyEEEjFBBVFhBiJxgZGhEzKx8EJSwdEUI3LhB2IkJTOCkqKywvEWQ2Nz0hX/xAAaAQADAQEBAQAAAAAAAAAAAAAAAQIDBAUG/8QAJxEAAgICAgEEAgIDAAAAAAAAAAECEQMhEjFBBBMiURRhcZEyYvD/2gAMAwEAAhEDEQA/AMenAoIwvozyBwRQhJABlCUChKAHykmhOCAHSiCmpwCYBCKICdkQSMQTy1NKAGopIFACQlJJACKSSSAEkgigYpRTUkCDKUoJIGFFNRQISSSSAAgU5BADYQKeU1ADISToSQAkUCEYSKCgUUCgAFNTigpYwpwTE5MByeAmKRqZJNSavQez3ZahVwjqj3w8TvYRpPivPqblcYDHPDHsaTDgAROsERF73 iyzRlJadF4pJPasrsZSAcQFyEKzx DeyM7SJvcQq161i7RDTT2hianFNKYASRQQAkkkQkAEl3/AP8AKq/C NkPw5jPFp5SuGEk0 htNdgSSSTEJJJJACSSRQIUJJQjCBghIhFJMBsIJ5QKQDYQToSQA0pBA6ooGJKEJSlIBFNhEoKWxhCcEAikmMITwowpqYAu70Gp89h1WiM5SUVbOnA4R9UwwTzOw8St32f7Iw34heSWwTlAy2MwQbu06LGYTi2WwgDYCwHh pWv4P2xayi5pmSFnnhNx Jz4/VR570h/b/AB5qhkMGVou4c95GoC8/qK 4hxwOMhUuIe11xAPt6bKseL240h/m 7L5/wBnO4pqTkJVHQKUkEUAJOaU0BOhAGoOM/1d8M4mmHZ84oXz5IjWIB/FHL0WXKjqH Y3w/QlSSscWr/kvI v4AQgiitiBqSIKBKACigEUCHtai5sKw4FVpNrMNYTTBGYcwuntTXoPrOOHblp7BRz XGi Px5WUZQlIpKyLFKRSQQFhSSSQFkRSSKCmyhIFGUkmxgRCQRCkY9jVef m6v8P8AxEDJMTN/RUrSr9 KIwF3OvUgNnu2GmX3WWWUlVfZtjUWny jO1DC5qjylUdKiN1vdI4ZNSexweU4VjzTGhOGnmEWyOMfoRrFN IU55Em1uSbbkk5MajH6OqhUmxTyo HvbmBItuOm/srTjFCmHk0SXM2JEGNpHPZNT3RpDSK9GUElVmgQpGtlRhbT/DapT M9lSmx80577Q6MrhpIMWcVGSfGLY4x5OjG18OQWneRbmIsfdPfTI1C93oMwjyWijR IwNzD4QgZmuc2CW3ENOi86/xD4hSf8ABFJlNtnl2VoBzB2WCYm0H6rkweocpVXZvlxJK7MUgiShK7rOahJJSkiwoSIQCKBUd3D6TruaAY5wfYqTiudxzvidyIBJPNaPsriaFOg 4L3BwlwEtcWs0G4EOuNMwS7Q8Tw9WmREGKQBDYIyBwdcj8Ut9Oi43nl7lUbe0uN2YsoJSkuyzISKASQAUUIRSsCAoIuKEqSwIhCU4BIBJzU74TrWN9La HNEUzEwYMwdiRrB8wlaKSHU2rv4qP5GHYP/AJH Mvyj/pPqpuz2DD61JtRrjTc4AkA6E5ZkRaSN1oe3/DqVFlB1KQ0h7Ijk6dSSZklcmTOlljD/ALydCxP2pM88cBuoy4KapUMmDbXz5hRmo7TMf7Ld5GmcSxxa2LJaU0lFpsZSFQgQCY5eKpypWZRXJ0wPF01Smu fmd6nwTXOJ1k M8/3Uxm29jnBJWgUzC0OEdTdRe0g54MeQt7hUDXEaEj1 a6aeIO5dAG89USlvQ8a1bBKMqCjWm0gzyBGx3KcMQzn9f/AMq/cRqSgpVCYIBifpuFG6qNedxr9IQNbkR6HbxSlOLVDQadJ5GUQSGyZvcE7 alpNIF4ve1rbe0LjyAzr7fsrExlb/S36BY4Y1KzWe1ojKUoShmXUmY0FFMzI5kWFDwimhSNCLEaLgNY0qeZj2g1A9jswmBaQBsbAz1XFi2d0guga6axJH1Wq/w8ph1CrIB/m8h Rqh7U0IwzyGixEmACJqNtp5Lgc6zV zp43jMIkhn8EV32cwkUgR5/cpEosY4JKSlSc4SBISSsRVPaRrrr5FRulB77n91NWp2EFrpaDLc1p1aZAuN49VFmtIhZWJ0PL7hTOztEmQD18tvEjzXMaUXiN1O2pIDXOAbPzQSQDGvMCJjxUuQ6DTxLwWkPcC0y3vHumZ7vK97IvrVIAL3ZQSQCTAJiSBoCYF ihLg0nKcwB7p5wbGPvVT43FPcAHAxcjulsyZ81LkWonczidVvwyKryGGRTuGxmDyImCCRMdFvu2uSphGVWGGOyOb4OGh3BXlwdlEXDhMtINrW1OtzaNuq9B4o7/AFVQc6PkpEmIuSFw phF5Mcut/3Zvib4yX6MWS2dZ6yR vQKN5HT1d4fmTs7T XXeI0drF5084SqRbTQa5eZ0jfTW0Qu2kczGuyiIcDpueUc7WUYe3npG52FvxKQ1GWkj5W/NHWYj8Xj5pn8Qzu95vysnNBEgjlef0hLQqDLZ b67GeadDB L7mU3 KZDbiwd80OHzDUAzp nJT/AMXTgd5ts/zEOF3gjug n2U6Qmjnc5vNOkRa599eikOKZbvDQfiBP4rAg93b2HjHWxIixm4sDMjfx8UWlsmr0BoP5Xf8JUVKm6PldpyK6qleQC1plsWgtzD0gkICqcs5XCANjt19UnLY BAXhsZrWNiDOo6IPxLDv9f2 /SOfGAk2kj1UIpHcFLkxqCLjE1Q oTzAtcXAA5LkxjyDAvZsW5sBNvPzXRh297TYrtp8WId8OBGRrdde6Ddsa3JkqeTu0aRS8lKKpvZ3p yDqsRIM9fFaR1Mw27YdO5se7mnu220kWVTxdnfyiCcsB0mIDo0iYNlUcrZTxpFhwjBUatMmoK05SAWCmRPdgEPII0JkXTaHBXSAQWjck9el1P2RbDXB8Dvan kR7n3V5Wme4WkWv3TznUeChtphqipwfBPiVGskU2mJe49QNATGsoYvgbmVHNBDwDAe0iCOYlW9IvGuSbbM5kbN5R6Ij4k3LN9qflHdVLJJEuEWi/4fQZhsGCx4L3uzObYRaNtbLjwPEiaFSlVc3 YO9mBcQQbZYFp530VY u4fkI1/8AbG1hpoud9arJj4fSSy3o3VZVe2UtdEeI4XTcScr vfAFvJSYfCU6ZzinI0GYhzTIjQiDvHqpHPMGfh5hazgNhybbQ ilrVnim2zANAQ514EfkCJSapIaSeyjxXDh3RRY7MTe7jYiPQ3XLjOC16TQ oxwYbZtun30Wt4Jinlwj4dwxxDnmd7EBpWm47wt Lw7abTTEFrpzEjugiAMqH6iUGk hrApRbXZ4 GHmkrLHYV9F5p1GljhsY02I2I6hJdXuI5vboyYmU hVMxNvsoFt07IGPE3ECfMTHusuVG6R1/3M/Xdd2CxlIloNFhAF5Ljm7mXTMN 8ufBsFXM2mxziAXADWJaL3uLhdNPh9cfLQqAgamNgfdTKaYKJCMKwyGh5j8wtvGWNf7LoxzfhtzRoJu4kXi0ajU7 SsOF4bECqDUpODTYuImImLCeZ05p3HMDUqNytp1HCTMNixi9/BZ8m5FuqKNlfMRLW3jmdTznl7rmdXddsmASANQAD1XYzgtcG1GqI3y/wB1HQ4FiJJdRqakwR9VsuLM6aRx5z9gfsmGR/4H7LrqEtcWuBBaYIIggjYhNLx19PNW4RJ5SOMLspYjKwQAZLtekR9VyVQdgfRSUKTi2Mr7E6Anlf2U0kX4J6WMLqgZlaBlmbzYgK dRhtjGu7p/wCr7hUNDDkOzZXyB Xb9pWnquFwORNgZiw0iymiZvo4qQM/M42/MTuL6pj6IsZMgz806g7eii4LxAVXPloEXFz8pIABvr 6aarvjZZcWy xmN9uX7ItCaew16YM67e0Lh41T/lu8tAPzDkFLjcYRWDABlgA23dv0i3uhxv/AGTrGLcvzDRDqmCTTRV0HEBg/wAhPnB/ZOY4nLv3J85N07DsGVhg/LHkZTyyBpEAjfS5UWaUXXDmgvAJsQ7qdNhueiGLw bU05ysgFkmzGmLtvqN91Pw2mS B VxPhE7Ko4m9zahAcbBthECWNnzVrshEmIfeQSAb2cRG/34ImmSJOY7Tm84TMHEAPJkm1gbR1C6nVBmc0GwMFz/AIYHUgbhUkx2W/Z2RRqOBO5BneALELS8Ma05XVD FrjzJytO2pN/dVHZ gX06rQQbkNtA UcvNXIokBrdw1oMbQ0Sff3USGvshkOJyiASbnbpOpsD92XNVxLBa7ri506x9whiXh0tb8g6/NzJvp06X2UH8PnMAQNzv4DqsZZOOkHY6s8BucObEEgOYSIiTBJ6aeCkoYcOLrDLkJkyDMTz6xCgL6jQAym47AfEMeMcl2Ci74ku1LTLe8bQLQfqqu0JdmUr0QLFzpzfm6Cd/uVW12Cwkn1MaLqxOpjWdfaQmUKfqrURWHBfDaSTTJ8pgdAV6r2W7R4VmFpsL203NB7pBEkucScwEAmdCvNadBSmms54FNVZpDK49Hr7uM4Z2rmEi090jSbE6i 3VFePFqSw/D/ANjf8t/Ry4SnLIIpyQbANJN7SdRchO4lwSrRqsNRhAc2WkjUBmvstP8AwL6bSTWc5wGa3d31tZObVxeJABqPqZRsG2aOiv3OTtPXkhQ1T7Kvs9hw5zgHMJLXd0A5mwWGSYiDPPYrQOwzRMgGJHzgXjlMhVvAKjxiHNce7kcYNoMtibwtSD82bLGtrmLaRvolJu9Dil5KKtSA22n5wdgCuN1ZvI/8Q8OausWWX5bDL6zzXKaYAk6H/LY32sqimRKrK3O2xjl Ibf7yVEhwMA2gajeeRK73Fumb/l6eHNBrBcWOhmAOYjQK61sjXgPEGd8 Z9wsvxqc4vsei0PaCfiNhxaA/Mde8ANNevss5xV8vESYDp6RrKUQkcjHk7ruYx8CxIJmw20CrqetlpcLWDaAcQ4htiQLC5iTtMHxhVKyYlHjK5psL4dMEdfmECR1UeBxpNOQBmNnfZTu0GPa6i8AG5aRy YT q4 C48NpOBbJLvoAhJ9jaBwnD1KJJ7vebFtdQeSeKNU1M8i5JgDZ09VHj LODmZREGT1jQHpEqTGcT7tgBG8ptsdbG1sA9785deRaJ06 SWLwD3tIJidfCd1G7ibzTc0QXE3ImdAD6pmFdVgCDoR5ahVsVHbQ4MQwS4Wtz6rnFGmS4ZzIMGWkeNx5rpo1q YFzTllswGm0jN9FDUoOzEhju8ST4kyB9Ul2OnRY4fFNa6RycPxSJESCBrr6rtdw1mIcajAADlbcn8DGM/KY091UtwtRxhtJznGIaATO2glei8K7L1KWDbVeC1xM/DIIcOVj4e6pyUSVFsyh7N2kkQ2TryEnWnrogzhAebm5v CXHn8qvMdQqua8NZdzXASWgSWwLE/VULOB43lSFz NungHmyakvLJaZoeEYJtBpDHF8mTIaIJERZTY55DHO3IAA8Tln6pnZzgmNqPDCcO1ls0Zpyg3ixErr7S8Fqmo5lGswUhlgOZL5Bm8AAjMo5Ll2XviVtFgDR4T5LswWGhkne5 uy5cNwCqJz4jNLSBFMANMWdZwJI5aLqo8BfYHF1joLNa1c7x35KUv0dHBi1tVrqo7u8jbbZWvarG0y5vwxa4kDuyRzHRWvDuztH4PwyS9zrl7oztjZpiwsoeKdmqLWhziSdIJgGB06QnyjZSjLieP/wxcSR5eAXfSwMWAk /XwWydwKh TTTvVPqHLv4Ng6FEmo2m0VRZr5cSJEH5idiQt3NGKgzz91CPvr4IMw0mB9lbX Bok/7Omf9xp8NQumlRZI7rJ/obMC3LTRHJD4maw/ZDEPaHNYCDzI9klvMNjobGfRBRzkXwiZOvQBqGm4y3KLixyza43smtx/8PJwzHZiC2WtMHY3AvptyVR2mwjqFTI6XBhMZqhNtbnXyVMzFEklraBloaO4yWi8gOyzF5XNH0qa70bPO4 C34S15xRc9rmlzHG7SJu3SRdbHB8IfUc7Lsbcr9fvRZfsfWf8AEFNzKWUAkZGszTInvxmI8ZW7xONNOk8NGVzjBI5GSXDqGgj0WklxdImLtcmZ3HU2McRac0WMiZsGz8x1voIFiVYcGwzKhy5R8MH Y8y4k7AHfTfl0E5TijxAOV0l4AgOgAagEW0/Vb2lRbRwrGU2uNwXDK7MXuPeJBl0Tz2CibdGcfk7KLtfgaeHJcyMkC YdwmInxGk81S4Oq11muExMCDAL3ASNdvYrccacamHLSNGkmRyY7WQsyMJkgX0FuhMjotMc7jscluzP9pqzW1iC4CAbTe 8eSzOKcA6GOmx0IOtz5TzWi7YGKj7bGf Hr4rN4l835FoFtAQZ9wriRI48S9zASHgkG4g2UT 0eKbQDW1IbAMAQJOul9 a7uIMADzG//AHKmrEGi0bw23hCrsroDMbUOUk3JM25A81HXrP8AiNGaJibC9/CVLhWmGjcEz5gj9UMY8fFbJvbY8/BPYLsdiu8RDgI80 vSNSA32vKmHDXwbC17zItPLqpBgXsIMOABEmfYEggHZXoVlLWpyd55jX2XZwas4VqbS5xGYAydQdjKt6dCgDejVvsKw131pfcIOw1Frg5lNwIMjNVzOmJBIDQCPBTxfgrki5D3d7WASNuegsojiIgF2schv/dc1PFujS8z6qF9AuOa8 yz4MtTRpeAYmKwcdjb0MLf8Z7QNcxodlvEHQTy8SvJ8FinUiCADFr8rp3EOJVK8BxAjQWGtrbko9u3slz8I3buINALszRlmWyJaOZE2COHxWdpLbgAHxn9V5uHQ4iZgm5V/wAI4v8ACsCItYxHluFUo10Qma7hHEz8QtFomeYI2iNL6qOrxJzquRwufds/X91wcJxAfXe4CMzQdZuE/ED/AEql4P8AHRZgdWMxJYQI YkNN7HYEdefgufjHETSc0C/dzH kQLdUeOVgPh//YPclU/bKoRVZE3YAeUZp9bKo22TLSNpQrudTYQ4yYuCRIJ5i k qibVcaDDncS5sySTeSLT4KDhtaKVHwZ9B6JuHq/6LR1PdIsJ/G7kpo0vQOH1DUpy7WfcD7Pmm4BxLak3M5Z5xoTzNwmcJllI5hBzEwevP1TeDvltWN3n3T2Sh/BXEmqCZymBNzEkx7p/CnQ qJmJgf1XPvfzTuH4VzDVmO9cQT72 ifwzCOa oSRLxyNotvrqkxpFHWxL2OcGuIEyfEgSUlav7P5iXGrBP8Al6Rz6JJ8kHFkjcW oSahcTMamAdbgELkBMkEmQYvsZIkX1EELzpuKfs94vs5 vkV0CtUbBL6g3 Z9 v91CtFSdnsGFwJw SpU0Ny20wY15HQ qWJrNqPMWbI2mJY5eW4TE4p7SWurvpiWkh1QtzuDsoPUnT/AMLixYrQS8VABZ2YVLE6AyLGOaz4732W5fGqPScRgAcRRaCx1E1AS42MZXE2P9JHit3ggwWBYRtEAei bqLpzW0by6jWV18Nw1Su7JRYXuvZrZNv0VOF TOM68HvXaeu0YWs5pZmDHESRsDbxWL4tXYx7W52ECnTPzAXLRO9l5djaJY8te3K4G4LYIM381CKWapka2XOJgASSSTAF7lVCNLsHO/BuO01enmcc9N0sG7HasGkzvy6J5/hmgF4wkOGYD USRoNufPZY7i/A62GLBXpOpl1xLRceMqn5n76fRWl wLTilcVM/wyLvJbFgG5rQNfZVo4e4CXac4PhuFa9n2A16VtS72YVru0nBKjcOKjmANe0lpt HvX5WVc1F0Kn2YfDYYRId/yn9PNLF8NDodmgjfI64H7LR8M4K0YVlVzmHMXAM/GCLyRyMj0Wn7J9iWYgF1ZwaBZrW/N5zYDp1RKcVtkrk3oxWNxjDAaxrLCSA SY1udJ q52idCSbDSOfOPylXvazs6cJVLXgFh R4m42BvY8ws40WeNg5u/V60jJVaDzTJmlsan0/chOo0A98D9jYT i6aeTdvp5qfCub8TutN53iddR5D0Q5tlKKO7DcIG0k IufT7stBS7CVi0OILS7RpIDjve0DzhbHsjwAUmipUE1SBr Cb5R/m5n7OpXNLM kbqCPEeJ9mnU7Pa5p6wOQsY6e6zuMwgYR0P0IX0BxvhbMQzK7X8Ltwf1HReM9pcA6lULH6gwY5WMwdZEFaY8vLTM5wS6MvUpDMTOpJ VT0WN1kxe W1vPmumoKf5fb y4t3xYZT/2rUzotuHcQp0yD8SI5BXDe0GHzZiAXNzZT3hrpMzE7wshRYCJOviea2fZzsb8emalao2k2Ibmdc76TYWUz4x3IUbbpHPU45TdcinmtzN Ylk 64 K8SpYhzMrg14EFznBtPV2ki2ouTfkoOO8LfQc9rxplyuDi4OE6g7hUYLvzO whNdoKb0ekfEIpMaIztbe4gQ2JDpj1VfwfHllNlKoZqZRlmHMMAzDpiC7lzWNw2PquaJqOj76KywlCtUkslxFyQxpIHOQ2yWkFPwbLBYv4lJzjaYmIsdLeiiwNcMp4hxuGlxMf5dfosaa9Rls5G8eHMRdSNx9S4zmHaiAAeciLqWl9lLo2nDcQ6Kua5aD0kXIC7 zhzPfJ2kdA6DCxWHr1g0kOdlNiREHoTF7LpwfEnssHxPKPG9lnPfRcddnpx4UwaVAJ72u5SWD/wDUD7d4ach yK5PayfZ0e5AxPAiwPD3tzhp7rNczruuNwAJ6rXdpOMuxWCZVrMw7ZdFMMn4gADvmOl8p7vKDusFSa5pZ8zYcTYxIyx9YVlxer8QUm03EZKOHa nfvOH8V3i47tzDQwfinkutwuVnPHqjlwz7xteRNjqRPn9Ff4f/ECsGDDtZT E4ZcpaHF0m5cTck9ZWVw1J ZxuQZ12sbc9woGYWrmDsuhDtRzvvqnKFk7RZYoAF5AicwI1DS10GOlhHitJ2T4zUoS2g5lOT33loc4nK12 0uiNsvMrKVaT3T1c7n IzKkw7XifEn2A8PwlTKDaoa0WnbLGVMRUa q8F7W6sAaHDOG96BJOnhfmqrhWOqYepUq0nuFVrXljoBy3AtIN5dPlvJUtem50F0RABufzB3lYFVtTh8ueDE6amJJB gVKHxod7svqva3F4ig6li3fFAyuBc0B0kkSCAII6eGkrNs R/iP 5TYRhnvSJF9dnSf1UuFwwbPxBmBGgI1B1PS59VUYUJuzo4PUitR/qf/wBC9G45xgVqBbsGCByytLbcrFeeYOlmrMdTGVrdjuSCCdPBW1dzszxNg1145AbT1UZINtCutEnCsTNnaNjL4d5aZvHDQa7I5ojKAXGBJOsnuk/qsfhsGWizhcDUxH3JUeOqkNzSD3mzDp5xspyxvYsarRq8Rxr LpPZVNN8aEOa4iZ1y6RAhYYSc827wjTm7913cHxElwsLTrFw6OV9fZOo4NknMSd/AyTt1PutMCfFjkqZyOYZ XNc3ta8W67q34EIxNMOuJ9ZDlVYxrWk66AgeM9eau z HaXUXw7N3RN40jbonybtFqK0z2oYqAy4u4zJ5T 30UNbiha50RAIGnQX91RY7iQpU2zchx/CdyeZVZV4nLnnr4fhC8zK5R2vs7ccU9M1ruLEzpr vWy8 /xRj JaQNWAnyc4T6AK5xmKd8MOaDNjoT3S2SdFRdq8mJqAl12jKQ0xGjpiD YjXZdHp75mOVfAzNLA5m5i4AxI otN/JVkXfP5XeoDVJjiAXDWHQPAAhdjuHAjMHXdA1t3om0LshNtuznlBJIHAqIeZMCD9S0aea1GE4j8LvsZnfoDOaBHTQX XzWbwuEcwG4NpO3I8 iGMd8ua usW00WefbthjXgvO0nEPjUHOcwteMs7AyRds7W02lY m3RWTHB1Ko1guQDAi9/8Awq4ucNWm33 oRi/x0OS2N4RTzFjQYmL8hv7L0rh/bKlgqLadKjM3Ljaed9XHroPZeT4HG5IdBs08vyn9k7ivFSabCACGN2cDyOo8UTSk6sS5JaNz2sxFGufj0W5MwktHymdSLa3HLXQGVW8GpNc6anytIkcyYgLFN7V9xrQIygi4J1jkeifh 1DhHy5c7c1iIgi/VJajSY6d2fQeE45TNE0xRb8NogsMCf8Ac0HSbnovOeOBjHk0/kJsDqDrHuoeFduqDWkF7CZaSSDtUzHbkT6LPYrj7KhtUYScu/Jsc1jiT5OzTItKjTYWvY J2lJZuhxQxYi9/YJLp4y jns4KmPJjmNeXO3ouinXcKh0uGDfYlJJbS0xk2GrE5sx0c4ekhOFdpgQZj73SSUjZDWxOUyNp/T9lE3HEyWiNZB8fHqkkhdkjHYwu7pAvvJTxiy1xOVpJjnsD ySSY0Mq4wkgwACDbqTquarxB5NjHQAfqkkqQBo8TqMIcHTGx0U1Pib6hN4nWLdNYJSSU0DRKaTgRmcfK8W5u/ZRNxDGkd2wMusMxsd99Ukkq
ظاهر مطلب مشلکل داره دوست گل :1:
دوست عزیز
مطالبی که اینجورین اول متنشو کپی کن مثلا بند به بند
هر بند اصلولا عکس هایی داره و عکساشو بعدش بیار
و بین بند ها فاصله بزار
سعی کن فونتشو عوض کنی چون خوندن مطالب طولانی با این فونت ها یکمی سخته
و همیشه بعد از ارسال یه نگاه بنداز چون خیلی اوقات مشکلی پیش میاد که برای خودم خیلی پیش اومده
موفق باشی
و مرسی از مطلبت