راهنمای مختصر زیرشاخه‌های ژانر علمی‌تخیلی

وسترن فضایی1
داستان علمی‌تخیلی‌ای که در آن یک جامعه مربوط به آینده که در فضا قلمرو دارد به مانند جامعه‌ای در آمریکای غرب به تصویر کشیده شده باشد. تطبیق این دو جامعه ممکن است به صورت حقیقی باشد، با فضانوردانی که کلاه گاوچرانی می‌پوشند و هفت‌تیر می‌بندند؛ یا ممکن است مجازی باشد، که جامعه‌ای بی‌قانون از بازرگانان و پیشتازان را به تصویر می‌کشد.

1- Space Western

پیش‌آینده‌گرایی1
پیش‌آینده‌گرایی همان کاری را برای علمی‌تخیلی‌های عامه‌پسند آمریکایی مربوط به دهه پنجاه می‌کند که استیم‌پانک برای آثار ورن و ولز انجام می‌دهد. این زیرژانر تلاشی است در راستای زنده کردن دوباره روح «عصر طلایی علمی‌تخیلی» (یا تقلیدی از آن).

1- Retro Futurism؛ ریترو فوتوریسم. جنبشی در هنرهای خلاق است که تأثیر انگاره‌هایی از آینده که در زمان گذشته تولید شده‌اند را نشان می‌دهد. اگر گاهی آینده‌گرایی را علم بنامیم که مصمم است پیش‌بینی کند در آینده چه رخ خواهد داد، پیش‌آینده‌گرایی یادآوری آن پیش‌بینی‌کرد‌ن است.

علمی‌تخیلی بازگشتی1
به گفته مایک رسنیکِ مؤلف، این زیرژانر، «علمی‌تخیلی‌ای است که درباره علمی‌تخیلی می‌باشد». به طور دقیق‌تر، علمی‌تخیلی بازگشتی، علمی‌تخیلی‌ای است که در آن ارجاعات متعددی به سایر آثار علمی‌تخیلی وجود دارد؛ یا علمی‌تخیلی‌ای می‌باشد که در تلاش است آثار علمی‌تخیلی موجود (یا اصلا خود ژانر) را سنجیده، از آن‌ها تقلید یا تکریم‌شان کند.

1- Recursive Science-Fiction؛ شاید اگر با عنوان «علمی‌تخیلی تکرارشونده» نیز ترجمه شود، قابل فهم باشد. یعنی علمی‌تخیلی‌ای که المان‌های این ژانر، در آن تکرار می‌شوند.

ادبیات پنداری1
فیکشن گمان‌پردازانه یک اصطلاح چتری است که ژانرهای بزرگ‌تر علمی‌تخیلی، فانتزی، فیکشن ماوراءالطبیعه، فیکشن آخرالزمانی و پسا-آخرالزمانی، تاریخ متناوب و وحشت را شامل می‌شود. نویسندگان ژانر علمی‌تخیلی اجتماعی معمولاً آثار خود را با عنوان فیکشن گمان‌پردازانه خطاب قرار می‌دهند، احتمالاً برای دوری از بدنامی‌های مربوط به ژانر علمی‌تخیلی.

1- Speculative Fiction؛ برای اطلاع یافتن از ریشه نام این زیرگونه، به این مطلب از سایت بوک‌پیج مراجعه کنید: ادبیات پنداری (ادبیات گمانه‌زن)
چکیده:

اسلیپ‌استریم1
یک تقاطع پسا-مدرن است که در آن عناصر علمی‌تخیلی، فیکشن گمان‌پردازانه و/یا فانتزی با ادبیات معاصر و ادبیات جریان اصلی ادغام می‌شوند. این ژانر یک ژانر بسیار مشکوک است که ممکن است تحت درخت بزرگ‌تر علمی‌تخیلی قرار بگیرد یا نگیرد. طبق گفته‌ی بعضی منتقدین که این زیرژانر را به نوعی به عنوان سرپناه بی‌خانمان‌ها برای آثاری که نمی‌توان به سادگی دسته‌بندی‌شان کرد، می‌بینند، اسلیپ‌استریم که گاهی اوقات به عنوان طبقه‌ای غیرقابل تعریف، تعریف می‌شود ممکن است اصلا وجود داشته یا نداشته باشد. میل زیرژانر اسلیپ‌استریم به گزافه‌گویی گاهی اوقات با علمی‌تخیلی جریان اصلی در تضاد دیده می‌شود.
1- Slipstream؛ از لحاظ مفهومی به فرایندی گفته می‌شود که در آن دو وسیله متحرک در یک خط قرار گرفته و در این حالت وسیله اول، هوا را شکافته و نیروی مقاومت هوا از روی وسیله عقبی برداشته می‌شود. می‌توان آن را «جریان هوای پس‌رو» معنا کرد.

علمی‌تخیلی عامه‌پسند(=پالپ)1
اصطلاح «پالپ» به کاغذهایی با هزینه تولید پایین گفته می‌شود که بسیاری از مجلات علمی‌تخیلیِ دهه پنجاه میلادی روی آن‌ها چاپ می‌شدند. علمی‌تخیلی عامه‌پسند یک ژانر علمی‌تخیلی واقعی نیست بلکه یک دورهِ خاصِ انتشار را نشان می‌دهد.

1- Pulp؛ به نوعی خمیر کاغذ گفته می‌شود که مورد استفاده مجلات قدیمی سده قبل با موضوعاتی جلف و رنگارنگ بود؛ از این رو «pulp fiction» را «داستان عامه‌پسند» ترجمه کرده‌اند. نام زیرژانر مورد نظر ما نیز از همین ایده برداشته شده که نشان دهنده‌ی یک دوره زمانی خاص نشر بین دهه 30 تا دهه 50 است.

فن‌فیکشن علمی‌تخیلی1
داستان‌هایی که توسط طرفداران از یک فرنچایز علمی‌تخیلی موجود با استفاده از مفاهیم و شخصیت‌های از پیش‌ساخته‌شده نوشته می‌شوند.

1- Sci-Fi Fan Fiction؛ یا «داستان طرفداران».

علمی‌تخیلی شهوانی1
داستان‌های علمی‌تخیلی و رک و رو باز جنسی که برای تحریک خوانندگان/بینندگان طراحی شده‌اند. بیش‌تر علمی‌تخیلی‌های شهوانی توسط طرفدارانی که از لحاظ هورمونی تهییج شده‌اند نوشته می‌شود.

1- Erotic Science-fiction؛ گاهی با خود واژه «اروتیک» هم ترجمه می‌شود.

چند نکته:

1- طی انجام این پروژه به یک سری واژه‌ها برخوردیم که مختص ادبیات داستانی و ژانرهای متفاوت بودن؛ تا جایی که شد این واژه‌ها رو (به علاوه واژه‌های دیگه‌ای که توی منابع جستجومون بود) همراه با ترجمه گردآوری کردیم که هرچند تعدادشون خیلی زیاد نیست، اما به زودی تحت یک فایل جامع توی همین تاپیک قرارش می‌دم که شاید کمکی باشه برای مترجم‌های دیگه.

2- شاید به زودی، یا شاید هم خیلی وقت دیگه ، یک نسخه‌ی مجله‌طور از اطلاعات این تاپیک منتشر بشه. بستگی داره که وقت داشته باشم یا نه. اگر کسی از بچه‌ها هست که به فتوشاپ مسلط باشه و بتونه یه صفحه‌آرایی چند صفحه‌ای مخصوص مجله‌ی این پروژه بسازه، پیام بده که کار رو انجام بدیم. امتیازش هم خوب خواهد بود قول می‌دم.

3- اگر اشکالی توی ترجمه‌ها می‌بینید (ضمن اینکه لینک مطلب زبان اصلی رو هم توی پست اول گذاشتم)، اول که به بزرگی خودتون ببخشید لطفا، در حد توانمون سعی کردیم کار رو درست پیش ببریم و دوما، هر جا درباره ترجمه‌ها پیشنهادی دارین یا اشکالی پیدا کردین و جایگزین بهتری براش سراغ دارین، پیام بدین تا درستشون کنیم.

موفق باشید